Eisspeedway

Nowy pragmatyzm

Nowy pragmatyzm – heterodoksyjna teoria ekonomii o charakterze paradygmatycznym, stworzona przez Grzegorza W. Kołodko jako odpowiedź na współczesne wyzwania cywilizacyjne i przemiany systemów gospodarczych. Opiera się na imperatywie harmonijnego, potrójnie zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego.

Nowy pragmatyzm, tworząc nową, multidyscyplinarną perspektywę epistemologiczną analizy zjawisk gospodarczych oraz zawierając nowe, wzbogacone metody oraz narzędzia poznawcze i analityczne, oznacza porzucenie ortodoksji ekonomicznej na rzecz tego, co działa, co może być użyteczną podstawą do rozwiązywania faktycznych problemów społeczno-gospodarczych. Naturalny dla tego podejścia jest eklektyzm poznawczy i metodologiczny.

Charakterystyka

Nowy pragmatyzm poszukuje kompromisu między polityką gospodarczą państw narodowych a polityką prowadzoną z jednej strony na poziomie regionalnym, a z drugiej globalnym. Wyłaniająca się z nowego pragmatyzmu ekonomia przyszłości tworzy i daje politykom narzędzia zapobiegania „Jeszcze Większym Kryzysom”, jak je określa Kołodko[1]. Ważną regułą rządzącą postulowaną przez niego gospodarką przyszłości powinno być umiarkowanie, czyli świadome dostosowywanie rozmiarów ludzkich, rzeczowych i finansowych strumieni do wymogu zachowania długookresowej dynamicznej równowagi[2].


Na gruncie normatywnym nowy pragmatyzm wskazuje cele procesów gospodarowania, które powinny być związane z:

  • rozwojem zrównoważonym ekonomicznie, czyli w odniesieniu do rynków towarów i kapitału oraz inwestycji i finansów, a także siły roboczej;
  • rozwojem zrównoważonym społecznie, czyli w odniesieniu do akceptowanego społecznie, sprawiedliwego i zarazem sprzyjającego akumulacji kapitału podziału dochodów oraz stosownego udziału podstawowych grup ludności w usługach publicznych i dostępie do dóbr publicznych;
  • rozwojem zrównoważonym ekologicznie i przestrzennie, czyli w odniesieniu do zachowania odpowiednich relacji między działalnością gospodarczą człowieka i naturą zarówno bieżąco, jak i w ujęciu perspektywicznym;

W ramach nowego pragmatyzmu ekonomia ujmowana jest jako nauka:

  • opisowa, wyjaśniająca i wartościująca zarazem – opis jest punktem wyjścia i w immanentny sposób prowadzi do ujęcia normatywnego (postulatywnego), a więc wartościującego;
  • kontekstualna – analizy i syntezy nie są prowadzone w oderwaniu od rzeczywistości, w modelach „czystej” ekonomii, ale w odniesieniu do konkretnych, dynamicznych i zmiennych złożonych okoliczności, uwarunkowań, ograniczeń i możliwości;
  • kompleksowa – łączy wątki analizy i syntezy różnych szkół ekonomicznych – od ekonomii behawioralnej do ekonomii politycznej, a także mikroekonomię z makroekonomią i ekonomią globalną;
  • multidyscyplinarna – w analizie rzeczywistości gospodarczej uwzględniane są ustalenia oraz metody innych dyscyplin nauk społecznych, przede wszystkim historii, geografii, filozofii, socjologii, psychologii, prawa oraz antropologii;
  • komparatywna – porównywanie rzeczywistości zarówno gospodarczej, jak i kulturowej, geograficznej i politycznej traktowane jest jako podstawowa metoda badawcza.

Nowy pragmatyzm uznaje globalizację – historyczny i spontaniczny proces liberalizacji i integracji różnych rynków w jeden powiązany i wewnętrznie sprzężony układ ogólnoświatowy – za zjawisko nieodwracalne[3]. Stąd zasadniczym problemem ekonomicznym współczesności staje się skuteczna koordynacja polityki gospodarczej i strategii rozwojowych na szczeblu narodowym i globalnym oraz przebudowa struktury instytucjonalnej gospodarki światowej[4].

Przypisy

  1. ↑ Kołodko G.W. (2008), Wędrujący świat, Prószyński i S-ka, Warszawa, s. 339.
  2. ↑ Kołodko G.W. (2013), Dokąd zmierza świat. Ekonomia polityczna przyszłości, Prószyński i S-ka, Warszawa.
  3. ↑ Ekonomia przyszłości. Wokół nowego pragmatyzmu Grzegorza W. Kołodko, red. M. Bałtowski (2016), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  4. ↑ Ekonomia umiaru – realna perspektywa? Nowy paradygmat Grzegorza W. Kołodko, red. J. Pach, K. Kowalska, P. Szyja (2016), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Bibliografia

1. Publikacje autorstwa Grzegorza W. Kołodki dotyczące nowego pragmatyzmu

2. Publikacje innych autorów dotyczące nowego pragmatyzmu

  • Bałtowski M. (2015), Ewolucja ekonomii a nowy pragmatyzm Grzegorza W. Kołodki, „Ekonomista”, nr 5.
  • Bałtowski M. (2016), Winni są także ekonomiści, „Rzeczpospolita”, 26.02.2017.
  • Baltowski M. (2017), “Evolution of Economics and the New Pragmatism of Grzegorz W. Kolodko”, “TIGER Working Paper Series”, No. 136 (March 2017)
  • Ekonomia przyszłości. Wokół nowego pragmatyzmu Grzegorza W. Kołodko, red. M. Bałtowski (2016), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Ekonomia umiaru – realna perspektywa? Nowy paradygmat Grzegorza W. Kołodko, red. J. Pach, K. Kowalska, P. Szyja (2016), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Galbraith James K. (2016), Backwater Economics and New Pragmatism: Institutions and Evolution in the Search for a Sustainable Economics, Lyndon B. Johnson School of Public Affairs, University of Texas, Austin.
  • Gorynia M. (2016), Nowy Pragmatyzm. Jak jest z nim naprawdę?, „Rzeczpospolita”, 21.02.2017.
  • Herman A. (2016), Nowy pragmatyzm, „Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie”, nr 1 (38).
  • Koźmiński A. (2017), Nowy pragmatyzm kontra nowy nacjonalizm, „Rzeczpospolita”, 01.02.2017.
  • Matysiak A. (2015), Podstawy teoretyczne i metodologiczne nowego pragmatyzmu, „Ekonomista”, nr 2.
  • Tomkiewicz J. (2017), Czy jesteśmy skazani na nowy nacjonalizm?, „Rzeczpospolita”, 17.02.2017.
  • Twarowska S. (2016), Nowy Pragmatyzm jako fundament polityki rozwoju społeczno-gospodarczego, „Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie”, nr 2 (39).
  • Twarowska S. (2017), Pragmatyzm wygra z nacjonalizmem, „Rzeczpospolita”, 07.04.2017
  • Ekonomia i polityka. Wokół teorii Grzegorza W. Kołodko, red. E. Mączyńska (2019), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Nowy_pragmatyzm