Nadarzyn (województwo zachodniopomorskie)
osada | |
Pałac | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
45 m n.p.m. |
Liczba ludności (2022) |
310[2] |
Strefa numeracyjna |
95 |
Kod pocztowy |
73-236[3] |
Tablice rejestracyjne |
ZCH |
SIMC |
0185637 |
Położenie na mapie gminy Pełczyce | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu choszczeńskiego | |
53°07′03″N 15°19′28″E/53,117500 15,324444[1] |
Nadarzyn (niem. Billerbeck, nazwa przejściowa – Szczęsne[4]) – osada sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Pełczyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego. W roku 2007 osada liczyła 370 mieszkańców. Najbardziej na północ położona miejscowość gminy.
Geografia
Osada leży ok. 13 km na północny wschód od Pełczyc, ok. 1,5 km na północ od drogi wojewódzkiej nr 151, ok. 1 km na północ od byłej linii kolejowej nr 410.
Historia
Pierwsze wzmianki o Nadarzynie pochodzą ze średniowiecza. Od XIV wieku wieś należała do rodziny Billerbeck (stąd przedwojenna nazwa osady). Od XVIII wieku istniał folwark. W 1874 roku dobra zakupił Kasimir von Bormann, wówczas także założony został park, dwór wzniesiono w 1902 roku, gdy majątek należał do Augusta Schulze. Po II wojnie światowej majątek upaństwowiono, powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, obecnie dzierżawiony prywatnym przedsiębiorcom.
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5][6]:
- kościół ewangelicki, obecnie pw. Świętej Trójcy neogotycki ceglany, z 1902 r.; kościół filialny, rzymskokatolicki należący do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Zamęcinie, dekanatu Choszczno, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Neogotycki kościół z prezbiterium i czworoboczną, niską wieżą.
- cmentarz przykościelny
- zespół pałacowy, w skład którego wchodzą:
inne obiekty:
- do dnia dzisiejszego zachowały się m.in. (podano pierwotne przeznaczenie budynków): stodoła, magazyn zbożowy, owczarnia, kuźnia, obora, gorzelnia, magazyn z garażem, obiekty folwarczne z drugiej połowy XIX wieku oraz lat 20. XX wieku, kolonia mieszkalna z lat 20. i 30. XX wieku.
- Pałac - elewacja frontowa
- Dawna sala balowa w pałacu
- Kościół
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 85450
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 815 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rymar 1968 ↓, s. 193.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. zachodniopomorskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 9. [dostęp 2013-04-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].
- ↑ „Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków”. Szczecin.
- ↑ Piotr Skurzyński "Pomorze" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2007 s. 51 ISBN 978-83-7495-133-3
Bibliografia
- Edward Rymar. Przywrócenie i nadanie nazw miejscowościom powiatu pyrzyckiego w latach 1945–1947. „Zeszyty Pyrzyckie”. 1, 1968. Szczecin: Instytut Zachodniopomorski. Towarzystwo Miłośników Ziemi Pyrzyckiej.
- Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy: Środowisko kulturowe, obszary objęte ochroną - Nadarzyn, Pełczyce, UMiG