Eisspeedway

Szczawinka (szczyt)

Szczawinka
Ilustracja
Widok z Kopca
Państwo

 Polska
 Słowacja

Położenie

Powiat Namiestowo, powiat żywiecki

Pasmo

Beskid Żywiecko-Orawski, Oravské Beskydy

Wysokość

1356 m n.p.m.

Położenie na mapie gminy Jeleśnia
Mapa konturowa gminy Jeleśnia, blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Szczawinka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Szczawinka”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Szczawinka”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Szczawinka”
Ziemia49°32′00,6″N 19°17′49,0″E/49,533500 19,296944

Szczawinka, Sypurzeń lub Munczolik – szczyt w Grupie Pilska w Beskidzie Żywiecko-Orawskim (na Słowacji są to Oravské Beskydy). Znajduje się w głównym grzbiecie, pomiędzy Tanecznikiem a Przełęczą Cudzichową. Szczawinka jest jednym z 10 najwyższych szczytów w całych polskich Beskidach[1].

Nazwa

Prawdopodobnie pierwotna nazwa szczytu to Munczolik, taką nazwę (nieco zniekształconą) podał Andrzej Komoniecki (1658–1729). Nazwa Munczolik jest pochodzenia wołoskiego i rozpowszechniona jest w całych polskich, słowackich i rumuńskich Karpatach. Pochodzi od słowa munczoł, munczolik oznaczającego porośnięty lasem i dobrze wyodrębniony grzbiet lub szczyt[2]. Na mapach austriackich na szczyt przeniesiono nazwę szczytowej hali Szczawina i błąd ten utrzymuje się na późniejszych mapach polskich[3]. Nazwę Sypurzeń wprowadził do literatury Kazimierz Sosnowski'[2]. Władysław Krygowski w przewodniku po Beskidach podaje: „Sypurzeń (1356 m), zw. na niektórych mapach Szczawiną”[4].

Obecnie nazwę Szczawinka podają mapy Geoportalu (zgodnie z państwowym rejestrem nazw geograficznych)[5][6], na mapie Compassu jest to Sypurzeń[1], przewodnik turystyczny podaje nazwę Munczolik[2].

Opis szczytu

Przez Szczawinkę przebiega granica polsko-słowacka oraz Wielki Europejski Dział Wodny. Północne stoki są polskie i opadają do doliny potoku Sopotnia, południowe do doliny słowackiego potoku Mutnianka[1]. Jest niemal całkowicie porośnięty lasem, jedynie dolną część jego polskich, północno-zachodnich stoków nad Przełęczą Cudzichową zajmuje hala Cudzichowa. Dawniej istniała również polana na północnych, polskich stokach Munczolika, jednak obecnie zarasta lasem[5]. Przez Munczolik prowadzą dwa szlaki turystyczne. Górne partie szczytu porasta górnoreglowy las świerkowy, szlak turystyczny prowadzi tutaj graniczną przecinką. Zachodnie stoki po polskiej stronie są strome i kamieniste[2].

Polskie stoki Szczawinki znajdują się w granicach wsi Sopotnia Wielka w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Jeleśnia[5].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czerwony schronisko na Hali Rysianka – Trzy Kopce – Palenica – Szczawinka – Hala Miziowa (Główny Szlak Beskidzki)
Szlak niebieski słowacki szlak graniczny

Przypisy

  1. ↑ a b c Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 1, ISBN 978-83-7605-084-3.
  2. ↑ a b c d Stanisław Figiel, Urszula Janicka-Krzywda, Wojciech W. Wiśniewski Piotr Krzywda, Beskid Żywiecki: przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, s. 195, ISBN 978-83-62460-30-4.
  3. ↑ Aleksy Siemionow, Ziemia Wadowicka. Monografia turystyczno-krajoznawcza, Wadowice: Komisja Turystyki Górskiej Oddziału PTTK „Ziemia Wadowicka” w Wadowicach, 1984, s. 375.
  4. ↑ Krygowski Władysław, Beskidy Śląski – Żywiecki – Mały i Makowski (część zachodnia), wyd. 3, Warszawa: Sport i Turystyka, 1974, s. 362.
  5. ↑ a b c Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2025-01-12].
  6. ↑ Geoportal. Mapa topograficzna [online] [dostęp 2025-01-12].
Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Munczolik