Modus ponendo tollens (sposób zaprzeczający przez potwierdzenie) – tautologia rachunku zdań mówiąca o właściwościach dysjunkcji – na podstawie prawdziwości jednego ze zdań składowych prawdziwej dysjunkcji można orzekać o fałszywości drugiego^[1]:

Analogiczny schemat wnioskowania dedukcyjnego ma postać

Jeżeli: bądź p bądź q,

i p.

Zatem: nieprawda, że q.