Michał Hochtaubel

porucznik kawalerii
Data i miejsce urodzenia	17 stycznia 1896 Hołyń
Data śmierci	1940
Przebieg służby
Lata służby	1914–1921
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	2. szw. (1. puł LP), 2 dywizjon 2 pułku strzelców konnych
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa bitwa pod Łowczówkiem, wojna polsko-bolszewicka bitwa pod Komarowem,
Odznaczenia

Michał Hochtaubel (ur. 1 stycznia 1896 w Hołyniu, zm. 1940) porucznik kawalerii Wojska Polskiego, Komisarz Rządowy Uzdrowiska Worochty odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości^[1]oraz Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921.

Urodził się 17 stycznia 1896 roku w miejscowości Hołyń, w Galicji w ówczesnym zaborze austriackim i był synem Antoniego Gustawa Hochtaubel i Marii Białeckiej. Pochodził z rodziny właścicieli ziemskich. Żył w majątku na kresach wschodnich (Hołyń, Tużyłów, Pójło, powiat Kałusz, województwo Stanisławowskie). Miał brata Antoniego Hochtaubel.

Wstąpił do Legionów Polskich 8 października 1914 roku^[2]. Następnie razem z Władysławem Chmielewskim, Julianem Filipowiczem, Kazimierzem Peszkowskim, Ludwikiem Horodyskim, Władysławem Kadyi, Władysławem Müllerem i Janem Mieszkowskim ps. „Ułan”, został przeniesiony z batalionu Albina Fleszara ps. „Satyr” do organizowanego w Częstochowie przez Zdzisława Lewińskiego ps. „Brochwicz” oddziału konnego. W szeregach tego oddziału został wcielony do szwadronu kawalerii Władysława Prażmowskiego ps. „Belina”. Następnie pełnił służbę w 2 szwadronie 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Ranny w udo w bitwie pod Łowczówkiem (22–26 grudnia 1914)^[3]. Leczył się na tyłach w Landeskrakenhaus in Troppau, następnie w szpitalu rezerw. we Frankstadt (16 listopada 1915), potem w szpitalu Vereins reservespital „Padagogin” Insbruck^[4]. 19 lutego 1917 ukończył administracyjny kurs podoficerski 1. puł LP w Ostrołęce i otrzymał stopień podchorążego^[5].

Prawdopodobnie po niepowodzeniu „Wyprawy Kijowskiej” w 1920 roku, zgłosił się jako ochotnik w Tarnowie i trafił do szwadronu zapasowego 5 Pułku Strzelców Konnych. Jego dowódcą był mjr. Tadeusz Kossak (brat-bliźniak Wojciecha Kossaka). Walczył w 2 dywizjonie 2 pułku strzelców konnych. Podczas walk odwrotowych prowadził boje nad Stochodem pod Chełmem, Horodłem i Dubienką. Tadeusz Kossak tak wspominał te boje:

(…) „W tym czasie około połowy sierpnia, jestem wysłany z obydwoma mojemi szwadronami, które i kilku doskonałymi oficerami wzmocnione zostały (porucznik Łomnicki, porucznik Hochtaubel' i podchorąży Izdebski), do Białopola, celem oczyszczenia z bolszewickiego plugastwa całej okolicy nadbużańskiej” (…)'

(…) „Jednego z tych dni uganiamy się cały dzień między Raciborowicami a Maziarnią z jazdą Budionnego, – powodzenie po naszej stronie; porucznik Łomnicki, porucznik Hochtaubel i Izdebski położyli ich sporo” (…)

Tadeusz Kossak „Wspomnienia Wojenne 1918 – 1920” pisownia oryginalna^[6]

Do rozpoczęcia ofensywy warszawskiej pozostawał na linii Bugu. W czasie ofensywy na Wołyń, dywizjon, a w jego składzie szwadron, prowadził działania po trasie: Kuśniszcze – Poczapy – Zgorany – Kukuryki – Rudniki – Gródki – Horodyszcze i 14 września 1920 osiągnął Kowel.

Po wojnie rozpoczął naukę w szkole rolnej we Lwowie (prawdopodobnie w Dublanach). Wziął ślub z hrabianką Dzieduszycką (herbu Sas), siostrą Wojciecha Dzieduszyckiego („Tunia”), a w 1922 roku urodziła mu się córka Krystyna. Dał się poznać jako przedsiębiorczy ziemianin. W 1929 miał 71 ha i był właścicielem cegielni (Hochtaubel Mich. i ska.). W 1930 roku miał już 571 ha, a przed samą wojną miał 2000-2500 hektarów (Hołyń, Tużyłów, Kociatycze, Pójło), cegielnie, mleczarnie i budował kamienice w Nowym Kałuszu^[7]. W 1937 roku był Komisarzem Rządowym Uzdrowiska Worochty^[8].

Po klęsce kampanii wrześniowej Hołyń znalazł się pod okupacją radziecką. W grudniu 1939 roku Michał Hochtaubel wysłał jeszcze pieniądze swojemu bratu Antoniemu do Warszawy. Po tym nie wiadomo co z nim się stało. Prawdopodobnie wywieziony w 1940 w głąb Rosji. Wojnę przeżyła jego córka Krystyna, która mieszkała po wojnie w Wałbrzychu.

• Tadeusz Kossak, „Wspomnienia Wojenne 1918 – 1920”