Eisspeedway

Mantua

Ten artykuł dotyczy miasta i gminy we Włoszech. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Mantua
miasto i gmina
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Włochy

Region

 Lombardia

Prowincja

Mantua

Kod ISTAT

020030

Powierzchnia

63 km²

Populacja (2004)
• liczba ludności


46 372

• gęstość

736,1 os./km²

Numer kierunkowy

0376

Kod pocztowy

46100

Położenie na mapie Lombardii
Mapa konturowa Lombardii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Mantua”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Mantua”
Ziemia45°10′N 10°48′E/45,166667 10,800000
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Mantua i Sabbioneta[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Panorama Mantui
Państwo

 Włochy

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

II, III

Numer ref.

1287

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2008
na 32. sesji

  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Mantua (wł. Mantova, w lokalnym dialekcie emilijskim Mantua) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mantua. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 46 372 osoby, 736,1 os./km². Miasto położone jest między trzema sztucznymi jeziorami: Lago Superiore, Lago di Mezzo i Lago Inferiore, przez które przepływa rzeka Mincio. Czwarte jezioro, położone na południe od miasta Lago Pajolo, wyschło pod koniec XVIII w. Mantua przez wiele wieków stanowiła ośrodek niezależnego margrabstwa (a następnie księstwa) rządzonego przez ród Gonzagów.

Mantuę, jako miejsce drugoplanowe akcji wybrał William Szekspir w dramacie „Romeo i Julia”. Mantua jest także miejscem akcji opery „Rigoletto”, Giuseppe Verdiego.

Mantua pojawia się też dwukrotnie na kartach powieści Stefana Żeromskiego „Popioły”. Po raz pierwszy przy końcu tomu 1., gdy autor opisuje przeżycia księcia Gintułta, przebywającego wiosną 1799 r. w mieście oblężonym przez wojska austriackie feldmarszałka Pála Kraya, a po raz drugi w 2. tomie, gdy wędrujący spod Austerlitz inwalida, Sariusz Ojrzyński, wspomina rok 1801, kiedy po zawarciu pokoju w Lunéville to Austriacy opuszczali miasto.

Mantua nosiła tytuł „Stolicy kultury włoskiej 2016”.

Historia

Palazzo ducale

Pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z 2000 r. p.n.e. W VI w. p.n.e. powstała osada etruska. Według tradycji etruskiej Mantua została założona przez Ocnusa. Nazwa miasta miała pochodzić od imienia boga świata podziemnego Mantusa. Miasto zostało zdobyte przez celtyckie (galijskie) plemię Cenomanów, a następnie między I i II wojną punicką przez Rzym. W 70 r. p.n.e. w miejscowości Andes (obecnie Virgilio) pod Mantuą urodził się Wergiliusz. W późniejszym okresie miasto zostało zasiedlone przez weteranów Oktawiana Augusta. Po upadku cesarstwa zachodniorzymskiego Mantuą władali Odoaker, Ostrogoci, Bizancjum (Egzarchat Rawenny), Longobardowie i Frankowie.

W 593[1] zdobyta przez Agilulfa, króla Longobardów. W 774 Longobardowie zostali pobici przez Karola Wielkiego, a Mantua weszła w skład państwa Franków.

W I połowie XI w. Mantuą rządził komes, a później markiz Bonifacy III z Toskanii, który tu umiejscowił swą stolicę. Po jego śmierci władzę przejęła jego najmłodsza córka Matylda toskańska, która według podania ufundowała kościół Rotonda di San Lorenzo (1082). Po śmierci Matyldy w 1115 Mantua stała się wolną komuną. W 1198 Alberto Pitentino zmienił bieg rzeki Mincio i utworzył cztery jeziora otaczające miasto, zwiększając jego obronność. W 1215 lub 1216 podestą został gwelf Rambertino Buvalelli. W czasie wojen gibelinów z gwelfami władzę w mieście zdobył w 1273 Pinamonte Bonacolsi, zapoczątkowując rządy Bonacolsich. 16 sierpnia 1328 został obalony ostatni z Bonacolsich, Rinaldo, a władzę przejął Kapitan Ludu (wł. Capitano del Popolo) Luigi I Gonzaga, który wcześniej, w 1318 był podestą. Gonzagowie rządzili miastem aż do 1708, kiedy po śmierci ostatniego z nich, Ferdynanda Karola, przejęli je Habsburgowie. Pod ich rządami powstały w Mantui Królewska Akademia Nauk i Sztuk, teatr oraz wiele pałaców.

2 lutego 1797 miasto zostało zajęte przez wojska Napoleona. Od marca 1797 tworzony był tutaj trzeci batalion „Legionów Polskich posiłkujących Lombardię” pod dowództwem Ludwika Dembowskiego. W 1799 miasto zostało zajęte przez wojska austriackie, które walczyły z Francją w ramach tzw. drugiej koalicji antyfrancuskiej. Francja odzyskała miasto na mocy pokoju w Lunéville w 1801 roku.

W 1866 Mantua weszła w skład Królestwa Włoch.

W 2007 na przedmieściach Mantui w Valdaro odkryto szkielety ludzkie pochodzące z neolitu, wśród znalezisk były dwa splecione ze sobą szkielety nazywane kochankami z Valdaro. W 2008 roku Mantua wraz z pobliską Sabbionetą zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Zabytki

Do najciekawszych miejsc i zabytków Mantui należą:

Urodzeni w Mantui lub okolicy

Miasta partnerskie

Przypisy

  1. ↑ Praca zbiorowa: Oxford – Wielka Historia Świata. Średniowiecze. Wędrówka ludów – Merowingowie. T. 15. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 235. ISBN 83-7425-025-9.

Bibliografia

Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO we Włoszech

Flaga UNESCO

Kulturowe
Przyrodnicze

Flaga Włoch

  1. ↑ Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią i Ukrainą
Gminy prowincji Mantua
Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Mantua