Malowa Góra
wieś | |
Kościół Przemienienia Pańskiego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) | |
Strefa numeracyjna |
83 |
Kod pocztowy |
21-512[4] |
Tablice rejestracyjne |
LBI |
SIMC |
0022964[5] |
Położenie na mapie gminy Zalesie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu bialskiego | |
52°06′10″N 23°28′05″E/52,102778 23,468056[1] |
Malowa Góra – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Zalesie[5][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Zalesie[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 131 mieszkańców[8].
Malowa Góra jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Przemienienia Pańskiego.
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0022970 | Malówka | część miejscowości |
0022987 | Trety | część miejscowości |
Charakterystyka i opis wsi
W herbie Malowej Góry zaprojektowanym przez lokalnego twórcę, znajdują się trzy elementy: dominująca nad wsią góra, rzeka Krzna, która płynie pomiędzy łąkami i sylwetka kościoła z czerwonej cegły.
Okazałą neogotycką świątynię parafialną pw. Przemienienia Pańskiego wzniesiono według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego w latach 1906-09[9]. Niemal w tym samym czasie powstawał kościół w odległym o kilkadziesiąt kilometrów Konstantynowie, a w całej Polsce kilkadziesiąt podobnych neogotyckich budowli sakralnych tego samego autora. Wizja Dziekońskiego była jednak bardziej strzelista niż dzisiejszy wizerunek kościoła. Musiała się tym szczególnie narazić wojskom rosyjskim, które wysadziły wieżę i część korpusu podczas odwrotu w 1915 r., być może z obawy, że widoczna z oddali budowla stanie się punktem orientacyjnym dla niemieckiej artylerii. Po odzyskaniu niepodległości kościół odbudowano, ale z wieżą innego kształtu i niższą.
W pobliżu świątyni wznosi się murowana plebania zbudowana w latach 1912-13 i dawny drewniany dom parafialny z końca XIX w. Miejscowa parafia Przemienienia Pańskiego należy do dekanatu Terespol[10].
We wsi znajduje się cmentarz ze sporą liczbą ziemiańskich nagrobków z XIX w. i początku XX w. Góruje nad nimi drewniana kaplica. Jej kształt zdradza pierwotną funkcję - dzwonnicy. Stała niegdyś przy drewnianym kościele, który spłonął w 1897 r. Wówczas dzwonnica pełniła funkcję kaplicy, jednak tylko przez trzy lata, bowiem władze zaborcze, argumentując decyzję brakiem odpowiedniej świątyni, zlikwidowały parafię w Malowej Górze.
W ostatnich latach Malowa Góra znana jest w regionie dzięki spływom kajakowym. Każdego roku przyjeżdżają tu setki turystów. W okolicach Malowej Góry zaczyna się najbardziej naturalny odcinek Krzny. Choć do Nepli, w pobliżu których rzeka uchodzi do Bugu, jest stąd jedynie 3 km, to krętym nurtem rzeki trzeba pokonać dwukrotnie dłuższą drogę.
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 76261
- ↑ Wieś Malowa Góra w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-09] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 760 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23].
- ↑ Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-07].
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Strona parafii
- ↑ Parafia na stronie diecezji
Linki zewnętrzne
- Malowa Góra, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 22 .