Magazynek
Magazynek – część składowa broni palnej stanowiąca wewnętrzny zasobnik zapasowych nabojów. Podczas przeładowania kolejne naboje dosyłane są z magazynka do komory nabojowej. Umożliwia to prowadzenie ognia bez konieczności każdorazowego ładowania broni pojedynczymi nabojami.
Charakterystyka
Zastosowanie magazynków znacząco zwiększa szybkostrzelność praktyczną broni przeładowywanej ręcznie (zob. broń powtarzalna) oraz stanowi popularny system zasilania broni automatycznej zdolnej do prowadzenia ognia ciągłego. Dawniej magazynki były zazwyczaj trwale zintegrowane z bronią (przede wszystkim w karabinach powtarzalnych), a w celu usprawnienia ich ładowania stosowano ładowniki lub łódki nabojowe. Z czasem na popularności zaczęły zyskiwać magazynki wymienne (przede wszystkim w broni samopowtarzalnej i samoczynnej), umożliwiające wypięcie opróżnionego magazynka i szybkie zastąpienie go zapasowym (zawczasu załadowanym amunicją). Obecnie w broni wojskowej najpopularniejszym systemem są magazynki wymienne.
Pojemność magazynków jest zróżnicowana i zależna od przewidywanego zastosowania broni, jej gabarytów, ale również w niektórych przypadkach wymuszana warunkami konstrukcyjnymi amunicji (najczęściej waha się jednak w przedziale od kilku do kilkudziesięciu sztuk nabojów). Skrajnymi wartościami są tutaj przykładowo: magazynek 3-nabojowy w karabinie wyborowym Mauser SP66 i magazynek 275-nabojowy w pistolecie maszynowym American-180.
Rodzaje
W najbardziej ogólnym ujęciu magazynki dzieli się na:
- stałe – stale zintegrowane z bronią (np. Mauser Gew98)[1]
- wymienne – umożliwiające szybkie odłączenie magazynka od broni i wymianę na zapasowy (np. MP40)[1]
Ze względu na budowę możemy wyróżnić magazynki:
- rurowe – naboje ułożone są jeden za drugim w rodzaju rury ciągnącej się wzdłuż osi broni (np. Winchester M1866)[1]
- pudełkowe – naboje ułożone są jeden nad drugim w rodzaju pudełka znajdującego się w okolicach zamka i przemieszczają się po linii prostej (np. FN FAL)
- łukowe – o analogicznej budowie jak magazynki pudełkowe jednak o zauważalnej krzywiźnie. Naboje przemieszczają się po linii łuku (np. AK)[1]
- bębnowe – naboje ułożone są w rodzaju bębna znajdującego się pod zamkiem i zwrócone są w kierunku wylotu lufy (np. PPSz-41)[1]
- siodłowe (dwubębnowe) – zespół dwóch zintegrowanych magazynków bębnowych (np. MG34):
- talerzowe/dyskowe – naboje ułożone są w rodzaju dysku znajdującego się nad zamkiem i zwrócone są w kierunku centrum magazynka (okalając ten punkt) (np. Lewis)[1]
- rotacyjne – w przypadku magazynków stałych naboje ułożone są w okręgu, zwrócone w kierunku wylotu lufy (np. Mannlicher-Schönauer)
- zsypowe – naboje znajdują się w rodzaju pojemnika nad zamkiem i dosyłane są w dół, niekiedy jedynie pod wpływem grawitacji. (np. kartaczownica Gatlinga)
- ślimakowe – naboje ułożone są spiralnie w rodzaju tuby (np. PP-19)
Ponadto w zależności od ilości rzędów w jakich umieszczone są naboje wyróżniamy magazynki:
- jednorzędowe – naboje ułożone są w 1 rzędzie (np. Borchardt C93)
- dwurzędowe – naboje ułożone są w 2 rzędach (np. FN FiveseveN)
- czterorzędowe – naboje ułożone są w 4 rzędach (np. Spectre M4)
Galeria
- Stały magazynek pudełkowy widoczny na przekroju karabinu Berthier
- Wymienny magazynek pudełkowy
- Wymienny magazynek pudełkowy rozłożony na części
- Wymienne magazynki łukowe
- Porównanie ułożenia naboi w magazynku pudełkowym i magazynkach łukowych (o różnej krzywiźnie)
- Schemat pudełkowego magazynka jednorzędowego
- Schemat pudełkowego magazynka dwurzędowego
- Schemat pudełkowego magazynka czterorzędowego
- Schemat magazynka rotacyjnego
- Magazynek bębnowy pistoletu maszynowego Suomi
- Magazynek dyskowy karabinu maszynowego Lewis
- Schemat magazynka siodłowego
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Mała Encyklopedia Wojskowa (K-Q). T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
- Stanisław Torecki: 1000 słów o broni i balistyce. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982, s. 133. ISBN 83-11-06699-X.
- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994, s. 129. ISBN 83-86028-01-7.