Ludwig Leist
 Ludwig Leist (drugi z lewej w drugim rzędzie) podczas procesu przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Warszawie | |
 SS-Oberführer
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1934–1945 |
| Formacja | |
| Stanowiska |
starosta miejski Warszawy |
Ludwig Leist (ur. 17 grudnia 1891 w Kaiserslautern, zm. 1967) – SS-Oberführer, nazista, w latach 1940–1944 niemiecki starosta Warszawy.
Życiorys
Ukończył 8 klas szkoły podstawowej i z zawodu był urzędnikiem. Członek NSDAP i SA (w których miał stopień SA-Brigadeführera). Był kierownikiem wydziału administracji niemieckiej w Warszawie (od października 1939 do marca 1940), a następnie pełnomocnikiem gubernatora Hansa Franka – starostą miejskim (Stadthauptmann)[1] Warszawy (od marca 1940 do 31 lipca 1944)[2].
Leist był jednym z nielicznych przedstawicieli władz III Rzeszy w Polsce, którzy byli nastawieni życzliwie do narodu polskiego[3]. Mimo iż wydał kilka zarządzeń dyskryminujących ludność polską i żydowską[4], był uznawany za urzędnika stosunkowo mało szkodliwego dla ludności miasta. Współpraca polskiego Zarządu Miasta z Leistem układała się poprawnie[5].
Po powstaniu warszawskim znalazł się w Poznaniu, gdzie próbował utworzyć komórkę likwidacyjną biura starosty w celu przeprowadzenia ewakuacji wyposażenia urzędów[6].
Aresztowany przez aliantów został wydany władzom polskim i osądzony w dniach 17 grudnia 1946-24 lutego 1947 przez Najwyższy Trybunał Narodowy (NTN) wraz z trzema innymi członkami okupacyjnych władz Warszawy (m.in. gubernatorem dystryktu Ludwigiem Fischerem). Proces rozpoczął się 17 grudnia 1946[7] w sali Związku Nauczycielstwa Polskiego przy ul. Smulikowskiego 6/8[8].
3 marca 1947[9] Leist został uznany za winnego udziału w organizacji przestępczej za jaką NTN uznał kierownictwo administracji niemieckiej w Generalnym Gubernatorstwie oraz winnego udziału w prześladowaniach ludności żydowskiej i polskiej. Skazano go na 8 lat pozbawienia wolności oraz 5 lat pozbawienia praw publicznych i honorowych. Został zwolniony z więzienia w Barczewie po odbyciu kary i 17 stycznia 1954 deportowany do RFN.
W 1951 Tadeusz Walichnowski przeprowadził z Leistem w więzieniu w Barczewie kilkanaście rozmów, na podstawie których opublikował książkę Rozmowy z Leistem hitlerowskim starostą Warszawy[10].
Przypisy
- ↑ Tomasz Szarota: Okupowanej Warszawy dzień powszedni. Studium historyczne. Warszawa: Czytelnik, 2010, s. 347. ISBN 978-83-07-03239-9.
- ↑ „Okupacja i ruch oporu w Dzienniku Hansa Franka 1943-1945” T.II, KIW, Warszawa 1972.
- ↑ Polityka nr 8 (3047), s. 68
- ↑ Tomasz Szarota: Okupowanej Warszawy dzień powszedni. Studium historyczne. Warszawa: Czytelnik, 2010, s. 42. ISBN 978-83-07-03239-9.
- ↑ Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Warszawa w latach 1939–1945. Państwowe Wydawnictwo Naukowe: 1984, s. 47. ISBN 83-01-04207-9.
- ↑ Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Warszawa w latach 1939–1945. Państwowe Wydawnictwo Naukowe: 1984, s. 48. ISBN 83-01-04207-9.
- ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1945−1958. „Warszawskie Kalendarz Ilustrowany 1959”, s. 36, 1958. Wydawnictwo Tygodnika Ilustrowanego „Stolica”.
- ↑ Marek Henzler. Wojna osądzona. „Polityka”, s. 68, 17 lutego–23 lutego 2016.
- ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1945−1958. „Warszawskie Kalendarz Ilustrowany 1959”, s. 37, 1958. Wydawnictwo Tygodnika Ilustrowanego „Stolica”.
- ↑ Tadeusz Walichnowski: Rozmowy z Leistem hitlerowskim starostą Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 7. ISBN 83-01-06869-8.
Bibliografia
- Okupacja i ruch oporu w Dzienniku Hansa Franka 1943–1945 T.II, KIW, Warszawa 1972
