Litwa Zawilejska
Litwa Zawilejska, Zawilia (lit. Užnerio Lietuva) – historyczny region na Litwie.
Obejmuje tereny położone za Wilią według orientacji wileńskiej; pod tym względem jest przeciwstawny wobec Litwy Powilejskiej, która obejmowała powiat oszmiański i święciański. Litwa Zawilejska obejmowała część dawnego powiatu wileńskiego na północ od Wilii, dawny powiat wiłkomierski i brasławski[1].
Pojęcie Litwy Zawilejskiej zostało w kronice Macieja Stryjkowskiego. Używane było m.in. przez kancelarię wielkiego księcia litewskiego, zazwyczaj w kontraście do oszmiańskiej strony Wilii. Nadanie znamion polityczno-ekonomicznych obszarom Litwy Zawilejskiej było dziełem XVI-wiecznej historiografii[2]. Zdaniem Zbysława Wojtkowiaka terytorialnie Litwa Zawilejska i Powilejska nawiązywały do Dziawołtwy i Nalszy[3].
W latach 1795–1842 powiat święciański nosił miano ujazdu zawilejskiego[4].
Przypisy
- ↑ Jerzy Ochmański, Lituania Propria i jej zasięg na wschodzie w XV-XVI wieku, 1981.
- ↑ Jacek Sobczak, "Litwa Zawilejska w XV i w pierwszej połowie XVI wieku", Zbysław Wojtkowiak, Poznań 1980 : [recenzja], „Komunikaty Warmińsko-Mazurskie”, 1983.
- ↑ Leszek Bednarczuk, Nazwy Wilna i jego mieszkańców w dokumentach Wielkiego Księstwa Litewskiego (WKL), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”, 2010, s. 14.
- ↑ Švenčionių apskritis [online], www.vle.lt [dostęp 2024-07-24] (lit.).