Komisariat Straży Granicznej „Sypniewo”
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Komisariat Straży Granicznej „Sypniewo” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy państwowej w latach 1928–1939.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[1]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[2]. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Sypniewo” do Inspektoratu Granicznego nr 8 „Nakło” i określił jego strukturę organizacyjną[3]. Rozkazem nr 12 z 10 stycznia 1930 roku w sprawie reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski potwierdził organizację komisariatu[4]. Rozkazem nr 3 z 29 listopada 1933 roku w sprawach organizacyjnych', komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski wyłączył placówki I linii „Lutówko” z komisariatu „Sypniewo” i przydzielił do komisariatu „Kamień”[5]. Rozkazem nr 1 z 27 marca 1936 roku w sprawach [...] zmian w niektórych inspektoratach okręgowych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski wydzielił z komisariatu Straży Granicznej „Sypniewo” placówkę II linii „Sępólno” i przydzielił do komisariatu Straży Granicznej „Kamień”[6].
We wrześniu 1939 pluton wzmocnienia Komisariatu wszedł w podporzadkowanie dowódcy 9 Dywizja Piechoty płk. dypl. Józefa Werobeja i walczył na przedpolu ugrupowania obronnego 9 DP w bitwie o Pomorze[7].
Służba graniczna
Kierownik Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej mjr Józef Zończyk w rozkazie organizacyjnym nr 2 z 8 czerwca 1928 roku udokładnił linie rozgraniczenia komisariatu. Granica północna: kamień graniczny nr D 239; granica południowa: m. Stebionek[8].
- Sąsiednie komisariaty
Funkcjonariusze komisariatu
| Kierownicy/komendanci komisariatu | |||
|---|---|---|---|
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
| podkomisarz | Jan Karcz | był w 1935[9] – | |
| Zastępcy komendanta komisariatu | |||
| strażnik | Bolesław Długosz | 1 V 1939[10] – | |
Struktura organizacyjna
Organizacja komisariatu w kwietniu 1928 i w styczniu 1930[4][3]:
- komenda − Sypniewo
- placówka Straży Granicznej I linii „Lutówko” → w 1933 przeniesiona do komisariatu „Kamień”
- placówka Straży Granicznej I linii „Henrykowo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Pustynia”
- placówka Straży Granicznej I linii „Dorotowo”
- placówka Straży Granicznej II linii „Sępólno” → w 1936 przeszła do komisariatu „Kamień”
- placówka Straży Granicznej II linii „Sypniewo”
- placówka Straży Granicznej II linii „Więcbork”
Organizacja komisariatu w 1936:
- komenda − Sypniewo
- placówka Straży Granicznej II linii Sypniewo
- placówka Straży Granicznej II linii Więcbork
- placówka Straży Granicznej I linii Henrykowo
- placówka Straży Granicznej I linii Pustynia Leśna
- placówka Straży Granicznej I linii Dorotowo
Przypisy
- ↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 20.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 75.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 89.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 108.
- ↑ Ciechanowski 1982 ↓, s. 75.
- ↑ Kopie rozkazów PIOSG ↓, s. 45.
- ↑ Wykazy imienne IG „Nakło” ↓, s. 15.
- ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 27/39.
Bibliografia
- Konrad Ciechanowski: Armia „Pomorze” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06793-7.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
- Rozkazy, materiały dotyczące dyslokacji, organizacji służby, wywiadu wojskowego i przeciwprzemytniczego, budżetu PIOSG → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy Komendy Głównej Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.187/30 do 187/41.)
- Wykazy imienne oficerów i szeregowych Inspektoratu Granicznego „Nakło” i podległych komisariatów w latach 1929–1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.189/456.)
