Kościół św. Bartłomieja w Mogilanach
 nr rej. A-163 z dnia 22.01.1970[1]
| |||||||
 Widok z południowego zachodu | |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
Mogilany ul. Krakowska 2 | ||||||
| Wyznanie | |||||||
| Kościół | |||||||
| parafia | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie gminy Mogilany  | |||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||
Położenie na mapie powiatu krakowskiego  | |||||||
 49°56′17,999″N 19°53′30,001″E/49,938333 19,891667
| |||||||
| Strona internetowa | |||||||
Kościół pw. św. Bartłomieja w Mogilanach – kościół znajdujący się w powiecie krakowskim, w gminie Mogilany, w Mogilanach.
Kościół należy do Parafii św. Bartłomieja Apostoła w Mogilanach. Budynek wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.
Historia
W 1604 roku ówczesny właściciel Mogilan, Mikołaj Borek z Trzcińca, rozpoczął budowę świątyni murowanej, krytej gontem, którą konsekrował sufragan krakowski Paweł Dąbski w 1608 roku. Obiekt sakralny z XVII w., rozbudowany w 1929 roku według projektu architekta Franciszka Mączyńskiego, (kościół XVII-wieczny stał się wtedy nawą główną, wybudowano nowe prezbiterium wraz z transeptem), oraz przebudowany w 1975 roku według projektu architekt Wandy Łopatowej[2][3].
Wcześniejszy kościół, Mogilany zawdzięczają oo. cystersom ze Szczyrzyca – pierwszą wzmiankę o tej świątyni zamieścił Jan Długosz w Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis. Był to kościół drewniany, wybudowany przed 1440 r., który przetrwał do początku XVII w. (prawdopodobnie spłonął) – jedyne, co po nim pozostało to późnogotycka rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego, odnaleziona na strychu w 1965 roku.
Architektura
Obiekt murowany, orientowany, jednonawowy z transeptem, prezbiterium zamknięte półkoliście. Po północnej stronie korpusu znajduje się kwadratowa kopułowa kaplica grobowa Jordanów, pw. św. Mikołaja Biskupa. Kaplica wybudowana przed 1663 rokiem, przykryta kopułą z latarnią, kryta gontem[2][3]. Klacysystyczna kruchta pochodzi z 1. poł. XIX wieku, zdobiące ją rokokowe putta i wazony z 2. połowy XVIII pochodzą z pobliskiego dworu[3].
Wystrój i wyposażenie
Wystrój obecnego wnętrza późnobarokowy i rokokowy.
- późnobarokowy ołtarz główny (dawniej boczny) w kształcie serca, będący unikatem w skali europejskiej. Ołtarz zawiera pochodzące z dawnego ołtarza głównego późnogotyckie figury Matki Boskiej Bolesnej oraz św. Jana;
- kamienna chrzcielnica z ok. 1610 roku;
- późnobarokowa ambona z drugiego ćwierćwiecza XVIII wieku;
- polichromia w kopule kaplicy grobowej z 1882 roku;
- dwie osiemnastowieczne rzeźby św. Jana Kantego, oraz św. Kazimierza królewicza[2].
Dzwonnica
Przy kościele znajduje się wolnostojąca neogotycka dzwonnica z trzema dzwonami, wybudowana w 1850 roku na trójbocznym rzucie. Najstarszy dzwon wisi w zachodniej wieżyczce kościoła[2]. Ufundował go Mikołaj Borek w 1617 roku – na dzwonie tym umieszczono napis: opus Francisci Legustini MDCXVII Zacharias Plebanus Mogilansis.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
- ↑ a b c d Strona parafii ↓.
- ↑ a b c Krasnowolski 2013 ↓, s. 199.
Bibliografia
- Bogusław Krasnowolski: Leksykon zabytków architektury Małopolski. Kraków: Arkady, 2013. ISBN 978-83-2134744-8.
- Strona parafii. mog.katolicki.eu. [dostęp 2017-05-17].