Johnny Cash

Johnny Cash (1977)
Imię i nazwisko	John R Cash
Pseudonim	The Man in Black
Data i miejsce urodzenia	26 lutego 1932 Kingsland (Arkansas)
Data i miejsce śmierci	12 września 2003 Nashville
Instrumenty	gitara, fortepian, harmonijka, mandolina
Typ głosu	bas/baryton
Gatunki	country, rock and roll, folk, blues, gospel
Zawód	piosenkarz
Aktywność	1954–2003
Wydawnictwo	Sun, Columbia, Mercury, American
Powiązania	The Highwaymen
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Johnny Cash, właśc. John Ray Cash (ur. 26 lutego 1932^[1] w Kingsland, zm. 12 września 2003 w Nashville^[2]) – amerykański muzyk country, piosenkarz i aktor. Odznaczony Narodowym Medalem Sztuki.

Cash obok tradycyjnej muzyki country, ballady kowbojskiej i stylu country pop wykonywał także muzykę zbliżoną do gospel, spirituals, rockabilly, rock chrześcijański, southern blues i rock and roll.

Zwany także Man in Black (tłum. człowiek w czerni), ze względu na kolor ubrań jakie nosił – będący znakiem sprzeciwu wobec społecznych nierówności^[3].

Johnny Cash śpiewający barytonem, przy akompaniamencie gitary lub małego zespołu instrumentalnego nagrał setki ballad i piosenek, które na trwałe weszły do kanonu gatunku. Do najbardziej znanych należą Cry Cry Cry, Folsom Prison Blues, I Walk the Line, Give My Love to Rose, Don't Take Your Guns to Town, Frankie's Man Johnny, I Got Stripes, Five Feet High and Rising, Ring of Fire, Boy named Sue i ponad sto utworów, które znalazły się na pierwszych miejscach list przebojów.

Barwa głosu oraz perkusyjna i bardzo oszczędna gra jego pierwszego gitarzysty Luthera Perkinsa i rytm kontrabasu Marshalla Granta, stały się jednym z najłatwiej rozpoznawalnych brzmień we współczesnej muzyce popularnej^{[potrzebny przypis]}.

Wraz z kolegami swojego brata Roya Casha z warsztatu samochodowego Lutherem Perkinsem i Marshallem Grantem grali amatorsko w swoich domach i na rodzinnych imprezach w Memphis tworząc zespół Johnny Cash and the Tennessee Two. Dzięki wsparciu ówczesnego pracodawcy Casha występowali w lokalnym radiu. Po pewnym czasie Grant zaproponował aby zainteresować Sama Philipsa i jego wytwórnię płytową Sun Records. Dzięki uporowi Casha nagrali swój pierwszy singiel Cry Cry Cry. Od tego czasu kariera tria nabrała tempa.

Po śmierci Luthera Perkinsa w 1968 przez krótki czas gitarzystą Casha był Carl Perkins. Jednak niedługo po rozpoczęciu współpracy nie doleciał na koncert i został prowizorycznie zastąpiony przez amatora Roberta Woottona. Tak dobrze oddawał brzmienie Luthera Perkinsa, że został gitarzystą Casha na ponad trzydzieści lat (z przerwami).

Nagrywał m.in. z takimi muzykami i zespołami, jak: Elvis Presley, Bob Dylan, U2, Roy Orbison, Sheryl Crow i Willie Nelson.

W 1971 zagrał jedną z dwóch głównych ról (obok Kirka Douglasa) w westernie psychologicznym Pojedynek rewolwerowców w reżyserii Lamonta Johnsona^[4]. W 1974 zagrał główną rolę (mordercy, piosenkarza) w odcinku serialu Columbo noszącym tytuł Łabędzi śpiew (Swan Song). W 1983 zagrał z kolei w opartym na faktach filmie telewizyjnym Murder in Coweta County rolę szeryfa Lamara Pottsa; w filmie tym wystąpiła też jego żona June Carter Cash^[5].

Cash intensywnie koncertował, często w niecodziennej scenerii, na przykład w więzieniach (Folsom, St. Quentin). Płyta At Folsom Prison, której nagranie w więzieniu przeforsował Cash, jest powszechnie uważana za jedną z najlepszych płyt nagranych na żywo. Usługiwał na wielu krucjatach Billy’ego Grahama (np. w Dallas w 1971, Calgary w 1981).

Jednym z jego ostatnich dokonań były albumy zawierające opracowania hymnów kościelnych jego ukochanej matki oraz piosenki współczesnych artystów i grup rockowych, między innymi Depeche Mode (Personal Jesus), Soundgarden (Rusty Cage), U2 (One) i Nine Inch Nails (Hurt).

Współtworzył zespoły The Highwaymen i Million Dollar Quartet. Śpiewał także w duecie ze swą żoną June Carter Cash.

22 sierpnia 1987 wystąpił wraz z rodziną na festiwalu w Operze Leśnej w Sopocie.

W 1992 został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame^[6].

Johnny Cash pozostał czynny muzycznie do czasu swej śmierci, w 2002 roku wydana została płyta American IV: The Man Comes Around.

Cash zmarł 12 września 2003 z powodu komplikacji związanych z cukrzycą, która była powodem niewydolności oddechowej^[7][8]. Zmarł w szpitalu w Nashville zaledwie 4 miesiące po swojej drugiej żonie June. Oboje spoczęli w rodzinnym grobie na Hendersonville Memory^[9] Gardens.

W 2005 roku James Mangold nakręcił film biograficzny o Johnnym Cashu pt. Spacer po linie z Joaquinem Phoenixem i Reese Witherspoon^[10].

Johnny Cash był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną od roku 1954 do 1966 roku była Vivian Liberto (1934-2005). Z tego związku urodziło się czworo dzieci: Rosanne, Kathy, Cindy i Tara. Jego druga żoną od 1968 roku do śmierci była June Carter (1929-2003)^[11]. Z tego związku urodziło się jedno dziecko - John Carter Cash (ur. 1970).

• Johnny Cash w bazie IMDb (ang.)
• Johnny Cash w bazie Notable Names Database (ang.)
• Johnny Cash w bazie Filmweb