Eisspeedway

Janusz Ryl-Krystianowski

Janusz Ryl-Krystianowski
Data i miejsce urodzenia

22 marca 1943
Domaczewo

Data śmierci

15 października 2020

Zawód

lalkarz, reżyser teatralny

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Janusz Maria Ryl-Krystianowski, ps. Maria Joterka (ur. 22 marca 1943 w Domaczewie[1], zm. 15 października 2020[2]) – polski lalkarz, reżyser teatralny, dyrektor teatrów lalkowych.

Życiorys

Syn dramatopisarza, aktora lalkarza i reżysera Alfreda Ryl-Krystianowskiego[3]. Absolwent Uniwersytetu Łódzkiego (1974). Eksternistycznie zdał egzamin aktorski i reżyserski[1]. Pracował jako aktor-lalkarz w łódzkich teatrach: Lalek „Arlekin” oraz Lalki i Aktora „Pinokio”. Od 1980 do 1989 był dyrektorem Teatru Animacji w Jeleniej Górze, następnie do 2014 zajmował stanowisko dyrektora artystycznego Teatru Animacji w Poznaniu. Wyreżyserował kilkadziesiąt spektakli lalkowych w różnych teatrach[1][4], a także trzy spektakle telewizyjne[3].

Był mężem aktorki lalkarki Urszuli Sękowskiej-Krystianowskiej; tą samą profesją zajął się również jego syn Marcin[3][5].

Pochowany na cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu (kwatera L/26/29)[6].

Odznaczenia i wyróżnienia

Ordery i odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia[4]
  • II nagroda na IX Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu za reżyserię autorskiego przedstawienia Sen klowna (1979)
  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia za osiągnięcia artystyczne w teatrze animacyjnym (1989)
  • Główna Nagroda I Toruńskich Spotkań Teatrów Lalek za reżyserię przedstawienia Ribidi, rabidi, knoll (1994)
  • Nagroda im. Jana Dormana za reżyserię przedstawienia Ribidi, rabidi, knoll (1996)[4]
  • Nagroda jury XXXI Ogólnopolskiego Przeglądu Teatrów Małych Form w Szczecinie za reżyserię spektaklu Ribidi, rabidi, knoll (1996)
  • Nagroda na MFTL w Brasilii (Brazylia) dla spektaklu o najwyższym poziomie artystycznym za reżyserię przedstawienia Czerwony Kapturek (2000)
  • Nagroda Henryk (2011)[10]

Przypisy

  1. a b c d Who is who w Polsce, wyd. I, Zug: Hübners blaues Who is who, 2002, s. 1702, ISBN 3-7290-0034-9.
  2. Paulina Gadomska, Zmarł były dyrektor teatru w Jeleniej Górze Janusz Ryl-Krystianowski [online], naszemiasto.pl, 15 października 2020 [dostęp 2020-10-15].
  3. a b c Janusz Ryl-Krystianowski w bazie filmpolski.pl [dostęp 2025-01-08].
  4. a b c Janusz Ryl-Krystianowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2025-01-08].
  5. Ukazała się biografia twórcy teatru lalkowego Janusza Ryl-Krystianowskiego „Z powodu lalek” [online], e-teatr.pl, 9 grudnia 2024 [dostęp 2025-01-08].
  6. Cmentarze: Ryl-Krystianowski Janusz [online], poznan.pl [dostęp 2022-01-03].
  7. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 maja 2014 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2014 r. poz. 918).
  8. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 października 2005 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2005 r. nr 84, poz. 1209).
  9. a b Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], gov.pl [dostęp 2025-01-08].
  10. HENRYK – nagroda Sekcji Teatrów Lalkowych [online], zasp.pl [dostęp 2025-01-08].

Linki zewnętrzne