G29-38

Artystyczna wizja rozrywanej komety w układzie G29-38
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Ryb
Rektascensja	23h 28m 47,74s
Deklinacja	+05° 14′ 53,4″
Odległość	44 ± 2 ly 13,6 ± 0,7 pc
Wielkość obserwowana	13,03m
Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	biały karzeł
Typ widmowy	DAV4.4
Alternatywne oznaczenia
Katalog Gliesego: GJ 895.2 ZZ Piscium, EGGR 159, LHS 5405, LTT 16907, WD 2326+049

Giclas 29-38 (również ZZ Piscium) – pulsujący biały karzeł (gwiazda zmienna typu ZZ Ceti) znajdujący się w konstelacji Ryb w odległości około 44 lat świetlnych od Ziemi.

Gwiazda G29-38 będąca obecnie białym karłem przeszła wcześniej etap czerwonego olbrzyma. Rozszerzając się czerwony olbrzym wchłania najbliższe planety. Jednak przykład G29-38 wskazuje, że śmierć gwiazdy centralnej nie musi oznaczać końca układu planetarnego. Znaleziony za pomocą Teleskopu Spitzera w pobliżu tej gwiazdy pył wskazuje, że orbitująca wokół gwiazdy materia może być pozostałością komety. Pył ten, powstały prawdopodobnie niedawno, jest skutkiem wciągnięcia w wewnętrzne części układu jednej z ocalałych komet, która następnie została rozerwana przez siły pływowe białego karła.

Wcześniejsze badania gwiazdy wykazały obecność promieniowania podczerwonego o nieznanym pochodzeniu. Interferometr Teleskopu Spitzera ujawnił obecność cząstek pyłu w układzie. Promieniowanie podczerwone emitowane przez te cząsteczki pyłu wskazuje, że są one podobne do materiału, z którego są zbudowane komety w Układzie Słonecznym.

Obserwacje prowadzone w podczerwieni wykazują, że G29-38 emituje mniej energii niż typowy biały karzeł. Oznacza to, że w otoczeniu gwiazdy znajduje się materia o znacznie niższej temperaturze pochłaniająca to promieniowanie. Astronomowie z California Institute of Technology posługując się Teleskopem Spitzera wykazali, że wokół gwiazdy centralnej znajduje się pyłowy pierścień o masie 10¹⁵ kg. Promień wewnętrzny pierścienia jest porównywalny z promieniem orbity Ziemi. Jest on pozostałością po komecie krążącej na peryferiach dawnego układu planetarnego, która zbliżyła się do białego karła. Przyczyną takiego ruchu komety mogło być zbliżenie do istniejącej w układzie planety. Wskazuje to na to, że w układzie G29-38 nadal mogą krążyć planety zdolne do zaburzania ruchu komet.

Widmo światła emitowanego przez G29-38 zostało wykonane za pomocą spektrografów Teleskopu Spitzera. Lewa strona wykresu przedstawia widmo światła emitowanego przez samego białego karła zawierającego nadfiolet i światło widzialne. Po prawej stronie widać widmo światła zawierające znacznie większą ilość promieniowania podczerwonego w wypadku gdyby pochodziło ono tylko od białego karła. Pik po prawej stronie wykresu oznacza obecność w pyle krzemu, który występuje również w kometach. Odnalezienie w widmie obecności krzemu stało się dowodem na to, że skupiska komet istnieją w układzie planetarnym jeszcze długo po śmierci gwiazdy centralnej i przemianie w białego karła.

• lista gwiazd w gwiazdozbiorze Ryb

• Układ G29-38 (ang.)
• Spitzer znalazł kometę wokół umierającej gwiazdy (ang.)
• G29-38 w bazie SIMBAD (ang.)