Fiołek pierzasty
 Morfologia gatunku | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
fiołek pierzasty | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Viola pinnata L. Sp. Pl.: 934 (1753)[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Fiołek pierzasty (Viola pinnata L.) – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje naturalnie na obszarze od wschodniej Francji po Chorwację[3][4].
Rozmieszczenie geograficzne
Rośnie we wschodniej Francji, Szwajcarii, Austrii, północnych Włoszech oraz Chorwacji[3][4]. We Francji jest podawany z departamentów Alpy Górnej Prowansji, Alpy Wysokie, Alpy Nadmorskie, Ariège, Sabaudia i Górna Sabaudia[5]. W Szwajcarii spotykany jest w południowej i południowo-wschodniej części kraju[6]. W Austrii jest obserwowany w Tyrolu i Karyntii[7]. We Włoszech występuje na północy – w regionach Dolina Aosty, Piemont, Lombardia, Trydent-Górna Adyga, Wenecja Euganejska oraz Friuli-Wenecja Julijska[8]. Według niektórych źródeł podawany jest także z Uralu i Syberii[7].
Morfologia
- Pokrój
- Bezłodygowa bylina dorastająca do 3–8 cm wysokości[6] (według innych źródeł do 5–15 cm wysokości[9]). Tworzy kłącza[4].
- Liście
- Blaszka liściowa w obwodzie ma okrągławy lub nerkowaty kształt, jest pierzastodzielna, złożona z 3–5 mniej lub bardziej równowąskich segmentów o tępym wierzchołku, segmenty boczne są podwójnie lub potrójnie klapowane, natomiast środkowe podzielone są na 5–7 klapek[6]. Mierzy 3–6 cm długości i szerokości, ma zbiegającą po ogonku nasadę[4][10]. Ogonek liściowy jest nagi i ma 4–10 cm długości[4]. Przylistki są błoniaste, owalnie lancetowate, z kilkoma frędzlami, osiągają 10 mm długości[4][6].
- Kwiaty
- Pojedyncze, wydzielają zapach, osadzone na wyprostowanych szypułkach w okresie dojrzałości, wyrastających z kątów pędów[4][7][6]. Mają działki kielicha o owalnym kształcie i tępym wierzchołku[7]. Korona kwiatu mierzy 10–20 mm średnicy[9]. Płatki są prążkowane i mają jasnofioletową barwę, 2 płatki boczne są brodate, płatek dolny posiada szeroką, wyprostowaną i nieco zakrzywioną ostrogę, 2 razy dłuższą niż wyrostek działka kielicha[7][6]. Znamię jest pogrubione i ukośnie ścięte na szczycie[7].
- Owoce
- Zwisające, nagie torebki z ostro zakończonym wierzchołkiem[7][6].
Biologia i ekologia
Rośnie na drobnych piargach wapiennych i w lasy sosnowych[6]. We Francji występuje na wysokości od 800 do 2500 m n.p.m.[9], natomiast we Włoszech od 500 do 2000 m n.p.m.[8] Preferuje stanowiska w pełnym nasłonecznieniu, na glebach o zasadowym odczynie[5]. Kwitnie od maja do czerwca lub lipca[7][6].
Liczba chromosomów 2n = 48[6].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).
- ↑ a b c d Viola pinnata L.. Plants of the World Online. [dostęp 2021-04-04]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Viola pinnata. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-04-04]. (fr.).
- ↑ a b Viola pinnata L. / Violette pennée. Preservons-la-Nature.fr 2010-2021. [dostęp 2021-04-04]. (fr.).
- ↑ a b c d e f g h i j Viola pinnata L.. Info Flora 2004-2021. [dostęp 2021-04-04]. (fr.).
- ↑ a b c d e f g h 379 Viola pinnata L.. Tela botanica. [dostęp 2021-04-04]. (fr.).
- ↑ a b Viola pinnata L.. [w:] Schede di botanica [on-line]. Altervista. [dostęp 2021-04-04]. (wł.).
- ↑ a b c Violette à feuilles pennées. Flore Alpes. [dostęp 2021-04-04]. (fr.).
- ↑ Viola pinnata. 2018 The Alpine Garden Society. [dostęp 2021-04-04]. (ang.).