Ernest Ansermet
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Przyczyna śmierci | |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
Ernest Ansermet (ur. 11 listopada 1883 w Vevey, zm. 20 lutego 1969 w Genewie)[1] – szwajcarski dyrygent, wybitny wykonawca muzyki współczesnej[2].
Życiorys
W 1903 ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie w Lozannie, następnie przez kilkanaście lat uczył matematyki[1][3] . Jednak jego zainteresowanie muzyką skłoniło go do podjęcia nauki dyrygentury u Ernesta Blocha i Alexandra Antoine Dénériaza w Lozannie. Następnie studiował u Otto Barblana w Genewie i u André’a Gedalge’a w Paryżu. Korzystał również z rad Arthura Nikischa i Felixa Weingartnera[1][3][2].
W latach 1912–1914 prowadził Kursaal-Konzerte w Montreux[1][3] , a w latach 1915–1918 koncerty symfoniczne w Lozannie[1]. W tym czasie nawiązał przyjaźnie z kilkoma kompozytorami: z Claudem Debussy, Mauricem Ravelem i mieszkającym wówczas w Szwajcarii Igorem Strawinskim. W 1915, z rekomendacji Strawinskiego, Ansermet został pierwszym dyrygentem zespołu Ballets Russes Siergieja Diagilewa[1][3][2], z którym debiutował w Nowym Jorku (1916), w krajach Ameryki Południowej (1917) oraz w Londynie (1919)[3] .
W 1918 założył w Genewie Orchestre de la Suisse Romande, którą prowadził do 1968[1][3][2]. Dyrygował gościnnie znanymi orkiestrami symfonicznymi w Europie i w USA[1]. Wykonywał i propagował muzykę współczesną[1][3][2]. Dyrygował prawykonaniami dzieł Strawinskiego, m.in. Historii Żołnierza (L'Histoire du soldat) (Lozanna, 1918) oraz Mszy na chór i 10 instrumentów dętych blaszanych (mediolańska La Scala, 1948)[1]. Był cenionym interpretatorem dzieł kompozytorów francuskich (Debussy'ego, Ravela i Roussela) i swoich rodaków (Honeggera i Martina). Miał szczególne uznanie dla twórczości Bartóka oraz Brittena, prowadząc premiery jego dzieł: Gwałt na Lukrecji (The Rape of Lucretia) (Glyndebourne, 1946) i Cantata misericordium (Genewie, 1963)[3] . Dał także pierwsze wykonania utworów Blocha, Coplanda, Hindermitha, de Falli, Satiego, Prokofjewa, Lutosławskiego, Martinů i Waltona[1][3] .
Doktor honoris causa uniwersytetów w Neuchâtel i Lozannie[1]. W 1955 został odznaczony komandorią Legii Honorowej[4]. Od 1978, w ramach Międzynarodowego Konkursu Muzycznego w Genewie, odbywa się corocznie Międzynarodowy Konkurs Dyrygencki im. Ernesta Ansermeta[5][6].
Twórczość
Jego dorobek kompozytorski nie jest szczególnie znaczący. Komponował utwory orkiestrowe (w tym poemat symfoniczny Feuilles de Printemps), fortepianowe i pieśni. Dokonał też licznych transkrypcji orkiestrowych, m.in. Six épigraphes antiques Debussy'ego[1][2].
Opublikował kilka prac teoretycznych. Istotne znaczenia miał traktat Les fondements de la musique dans la conscience humaine, w którym stanowczo opowiedział się przeciw technice seryjnej[3] .
Dokonał wielu nagrań płytowych, zwłaszcza utworów Strawinskiego, głównie z własną orkiestrą Suisse Romande[1][3] .
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Jasińska 1979 ↓, s. 56.
- ↑ a b c d e f Chodkowski 1995 ↓, s. 45.
- ↑ a b c d e f g h i j k Goodwin 2004 ↓.
- ↑ Ansermet décoré. Les archives de la RTS, 1955-05-11. [dostęp 2020-02-03]. (fr.).
- ↑ Concours de Genève – International Music Competition. [w:] ConcoursGeneve.ch [on-line]. [dostęp 2020-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-02)]. (ang. • fr.).
- ↑ Guide to the Geneva International Music Competition. [w:] BachTrack [on-line]. [dostęp 2020-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-02)]. (ang. • fr. • niem. • hiszp.).
Bibliografia
- Danuta Jasińska: Ansermet Ernest. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 1: AB część biograficzna. Kraków: PWM, 1979, s. 56. ISBN 83-224-0113-2. (pol.).
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- Noël Goodwin: Ansermet, Ernest. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. A. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Ernest Ansermet w bazie AllMusic (ang.)
- Dyskografia Ernesta Ansermeta w bazie MusicBrainz (ang.)
- Ernest Ansermet w bazie Discogs.com (ang.)
- Ernest Ansermet – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Ernest Ansermet w bazie IMDb (ang.)
- ISNI: 0000000121217610
- VIAF: 14957421
- LCCN: n80133189
- GND: 118649574
- NDL: 00431574
- LIBRIS: xv8cgj5g4ck9kh6
- BnF: 138908121
- SUDOC: 026687860
- SBN: RAVV036055
- NLA: 35657865
- NKC: jn20000600285
- BNE: XX851331
- NTA: 068377924
- BIBSYS: 3033869
- CiNii: DA04255036
- Open Library: OL48992A
- PLWABN: 9810533639105606
- NUKAT: n2003025509
- J9U: 987007257596105171
- LNB: 000011891
- NSK: 000103446
- CONOR: 27319651
- BLBNB: 000548381
- KRNLK: KAC199600825
- LIH: LNB:V*342327;=BH
- RISM: people/40219507