Enargit
| |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
Cu3AsS4 |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
3,5 |
| Przełam |
nierówny |
| Łupliwość |
dobra |
| Pokrój kryształu |
tabliczkowe, słupkowe, częste zbliźniaczenia |
| Układ krystalograficzny | |
| Właściwości mechaniczne |
kruchy |
| Gęstość |
4,4 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
stalowoszara |
| Rysa |
czarna |
| Połysk |
metaliczny do matowego |
Enargit (gr. enarges – "oczywisty") – minerał zaliczany do gromady siarkosoli. Jest rudą miedzi i arsenu.
Charakterystyka
Właściwości
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym (z pionowo zbrużdżonymi ścianami) oraz tabliczkowym. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, pręcikowych. Tworzy zbliźniaczenia podwójne i wielokrotne. Tworzy też zrosty z innymi minerałami.
Zawiera 48,52% miedzi, 19,02% arsenu, 32,56% siarki oraz domieszki: żelaza, ołowiu, cynku. Jest rozpuszczalny w kwasie azotowym, stapia się wydzielając charakterystyczny zapach czosnku.
Występowanie
Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: chalkopiryt, luzonit, tetraedryt, bornit, piryt. Minerał miedzionośnych złóż porfirowych Cu (Mo) i hydrotermalnych. W złożach porfirowych występuje najczęściej w paragenezie z pirytem, tworząc się w późnych stadiach formowania się złoża[1].
Miejsca występowania: Namibia – Tsumeb, USA – Montana, Peru – Pasto Bueno, Niemcy – Wittichen, Węgry – Recsk, Chile, Argentyna, Filipiny.
W Polsce: na Dolnym Śląsku w okolicach Kowar, i Strzegomia.
Przypisy
- ↑ Marco T. Einaudi, Jeffrey W. Hedenquist, E. Esra Inan, Sulfidation State of Fluids in Active and Extinct Hydrothermal Systems: Transitions from Porphyry to Epithermal Environments, [w:] Stuart F. Simmons, Ian Graham (red.), Volcanic, Geothermal, and Ore-Forming Fluids: Rulers and Witnesses of Processes within the Earth, Society of Economic Geologists, 2005, s. 285–313, DOI: 10.5382/sp.10.15, ISBN 978-1-887483-90-2 (ang.).
Bibliografia
- Andrzej Bolewski, Andrzej Manecki, Mineralogia szczegółowa, Warszawa: Polska Agencja Ekologiczna, 1993, ISBN 978-83-85636-03-8.
- Jan Parafiniuk, Minerały. Systematyczny katalog 2004, Warszawa: Towarzystwo Geologiczne „Spirifer”, 2005, ISBN 83-923013-0-7.
- Rudolf Ďuďa, Luboš Rejl, Wielka encyklopedia minerałów, Warszawa: Elipsa 2, 1994, ISBN 978-83-86013-00-5.
- Walter Schumann, Minerały świata z systemem szybkiego oznaczania, Warszawa: Alma-Press, 2003, ISBN 978-83-7020-313-9.
Linki zewnętrzne
- Enargite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2024-12-18] (ang.).
- Enargite, [w:] WebMineral.com [online] [dostęp 2024-12-18] (ang.).