Christopher Reeve

Christopher Reeve (1985)
Imię i nazwisko	Christopher D’Olier Reeve
Data i miejsce urodzenia	25 września 1952 Nowy Jork
Data i miejsce śmierci	10 października 2004 Mount Kisco
Zawód	aktor, reżyser, producent filmowy, scenarzysta, pisarz
Współmałżonek	Dana Morosini (1992–2004; jego śmierć)
Lata aktywności	1974–2004
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Christopher D’Olier Reeve^[1][2] (ur. 25 września 1952 w Nowym Jorku, zm. 10 października 2004 w Mount Kisco) – amerykański aktor, producent filmowy, reżyser, scenarzysta i pisarz.

Odtwórca roli Clarka Kenta / Supermana w filmach: Superman (1978), Superman II (1980), Superman III (1983) i Superman IV (1987).

15 kwietnia 1997 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7021 Hollywood Boulevard^[3][4]. W 1998 ukazała się jego autobiografia Still Me, która stała się bestsellerem^[5].

Film Superman: Powrót został zadedykowany jego pamięci^[6].

Był starszym synem dziennikarki Barbary Pitney (z domu Lamb) i nauczyciela, powieściopisarza, poety i uczonego Franklina D’Oliera Reeve’a^[7]. Jego rodzina była pochodzenia angielskiego i walijskiego^[8]. Miał młodszego brata Benjamina (ur. 1953)^[9], sędziego. W 1956 jego rodzice się rozwiedli^[10]. W 1959 jego matka ponownie wyszła za maklera giełdowego Tristama B. Johnsona.

Gdy miał dziesięć lat, przyłączył się do amatorskiej grupy teatralnej The Yeomen of the Guard w McCarter Theater w Princeton^[11]. Latem 1968 został przyjęty jako praktykant Williamstown Theatre Festival w stanie Massachusetts, gdzie zachwycił swoim występem aktorkę Olympię Dukakis w przedstawieniu Widok z mostu (A View from the Bridge)^[12]. Zagrał także rosyjskiego marynarza w sztuce Zakładnik (The Hostage) i Beljajewa w spektaklu Miesiąc na wsi (A Month in the Country). W 1970 ukończył prywatną szkołę Princeton Country Day, gdzie został honorowym uczniem i grał w piłkę nożną, baseball, tenis i hokej.

W 1974 otrzymał licencjat Cornell University w Ithace, w stanie Nowy Jork i studiował teatr w prestiżowej Juilliard School z Robinem Williamsem.

Po epizodycznej roli oficera w dramacie telewizyjnym PBS Wrogowie (Enemies, 1974) pojawił się w operze mydlanej CBS Miłość życia (Love of Live, 1974–76)^[13] jako Ben Harper, antagonistyczny charakter z poligamistycznym stylem życia i przeszłością karną.

Grywał na Broadwayu w sztukach: Sprawa Gravity (A Matter of Gravity, 1976) w roli Nicky’ego u boku Katharine Hepburn, Urodzony czwartego lipca (Fifth of July, 1980–82) jako Ken Talley Jr. z Jeffem Danielsem i Swoosie Kurtz oraz Wesele Figara (The Marriage of Figaro, 1985)^[14] jako hrabia Almaviva z Mary Elizabeth Mastrantonio, a także w produkcjach off-broadwayowskich^[15].

Był brany pod uwagę do głównej roli w serialu Człowiek z Atlantydy (1977) oraz w filmach: Amerykański żigolak (1980), Żar ciała (1981), Bunt na Bounty (1984), Miłość, szmaragd i krokodyl (1984)^[16] i Pretty Woman (1990)^[17], a także do roli Masona Vergera w Hannibalu (2001)^[16].

Międzynarodowy rozgłos przyniosła mu kreacja Clarka Kenta/Supermana w filmie Richarda Donnera Superman (1978), za którą otrzymał nagrodę Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych (BAFTA) i nominację do nagrody Saturna. Sukces kasowy filmu sprawił, że powstały trzy sequele: w 1980 (nominacja do Saturna), 1983 (nominacja do Saturna) i 1987.

Za rolę scenarzysty Richarda Colliera w melodramacie fantasy Gdzieś w czasie (Somewhere in Time, 1980) z Jane Seymour odebrał nagrodę na Fantafestival w Rzymie i był nominowany do nagrody Saturna. Za krytycznie ocenioną rolę magnata przemysłowego, zakochanego w sobie Blaine’a Binghama w czarnej komedii Za kamerą (Switching Channels, 1988) był nominowany do Złotej Maliny dla najgorszego aktora drugoplanowego.

Był na okładkach „Bravo” (w styczniu 1979), „People” (w styczniu 1979 i październiku 2004), „GQ” (w październiku 1979), „After Dark” (w październiku 1980) i „Time” (w sierpniu 1996)^[18].

Kreacja sparaliżowanego architekta Jasona Kempa w telewizyjnym dreszczowcu Hallmark/ABC Okno na podwórze (Rear Window, 1998) z Daryl Hannah, remake’u filmu Alfreda Hitchcocka, którego był również producentem, przyniosła mu nominację do Złotego Globu. Rok później wyreżyserował dramat telewizyjny HBO Przed zmierzchem (In the Gloaming) z udziałem Glenn Close, Bridget Fondy, Whoopi Goldberg, Roberta Seana Leonarda i Davida Strathairna.

Został przewodniczącym Rady Dyrektorów Amerykańskiego Stowarzyszenia Sparaliżowanych, która uświadamia ludzi, jak ważne są badania dotyczące paraliżu. Po wypadku zaangażował się także w politykę, był zwolennikiem demokratów. Stał się rzecznikiem ludzi niepełnosprawnych. Zgodził się testować na sobie nowe metody terapii, mające naprawić uszkodzony rdzeń kręgowy, w związku z tym był zwolennikiem dopuszczenia terapii z użyciem komórek macierzystych pobranych z ludzkich płodów.

W latach 1978–1987 był w nieformalnym związku z modelką Gae Exton, z którą miał syna Matthew (ur. 20 grudnia 1979) i córkę Alexandrę (ur. 23 listopada 1983)^[19]. 11 kwietnia 1992 poślubił Danę Morosini (1961–2006^[20]). Mieli syna Willa (ur. 1992).

27 maja 1995 na planie filmowym spłoszony koń zrzucił go z siodła. W wyniku upadku aktor doznał złamania kręgosłupa i został sparaliżowany. Trafił do Kessler Rehabilitation Center w West Orange, w stanie New Jersey. Obrażenia były tak poważne, że nie był w stanie samodzielnie oddychać. Odtąd żył podłączony do respiratora.

Wraz z żoną Daną otworzył w Short Hills, w stanie New Jersey, pierwszy ośrodek, w którym ludzi sparaliżowanych uczono normalnego życia. Jego żona była założycielką i dyrektorem fundacji im. Christophera Reeve’a, która wspierała badania nad leczeniem skutków paraliżu.

W przebiegu ogólnoustrojowego zakażenia mającego źródło w odleżynach aktor zapadł w śpiączkę 9 października 2004, a dzień później zmarł w Mount Kisco w wieku 52 lat^[21][22].

• 1974: Great Performances – odc. Wrogowie (Enemies) jako oficer
• 1974–76: Miłość życia (Love of Life) jako Ben Harper
• 1975: Szeroke światowe misterium (Wide World Mystery)
• 1980: Muppet Show (The Muppet Show) gość programu
• 1981: Saturday Night Live w roli samego siebie
• 1983: Śpiąca królewna (Faerie Tale Theatre – odc. Sleeping Beauty) jako książę
• 1985: Saturday Night Live w roli samego siebie
• 1985: Saturday Night Live jako gospodarz
• 1991: Carol i spółka (Carol & Company) jako Bob
• 1992: Droga do Avonlea (Road to Avonlea) jako Robert Rutherford
• 1992: Opowieści z krypty (Tales from the Crypt – odc. What's Cookin') jako Fred
• 1993: Frasier jako Leonard (głos)
• 1994: Nieprzyjemny świat Penna i Tellera (The Unpleasant World of Penn & Teller)
• 2003: Tajemnice Smallville (Smallville) jako dr Virgil Swann
• 2003: Kancelaria adwokacka (The Practice) jako Kevin Healy
• 2004: Tajemnice Smallville (Smallville) jako dr Virgil Swann

• Christopher Reeve: Still Me. Random House, 1998. ISBN 0-679-45235-4.
• Christopher Reeve: Nothing is Impossible. Random House, 2004. ISBN 0-345-47073-7.

• Portret na życzenie: Christopher Reeve. „Film”. nr 33/1985 (1885) (XL), s. 22, 18 sierpnia 1985. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 

• Christopher Reeve (1952–2004) w bazie IMDb (ang.)
• Christopher Reeve w bazie Filmweb
• Christopher Reeve w bazie Notable Names Database (ang.)
• Christopher Reeve w bazie Discogs.com (ang.)