Brighton
Nabrzeże w Brighton | |
Państwo | |
---|---|
Kraj | |
Region | |
Hrabstwo ceremonialne | |
Unitary authority | |
Populacja (2011) • liczba ludności |
|
Nr kierunkowy |
01273 |
Kod pocztowy |
BN1, BN2 |
Położenie na mapie East Sussex | |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii | |
Położenie na mapie Anglii | |
50°50′N 0°07′W/50,833333 -0,116667 | |
Strona internetowa |
Brighton – miasto w południowej Anglii, w hrabstwie ceremonialnym East Sussex, w dystrykcie (unitary authority) Brighton and Hove, położone nad kanałem La Manche. Tworzy zwarty organizm miejski z sąsiednim Hove; łączna liczba mieszkańców obu miast wynosi 229 700 (2011)[1]. Zespół miejski, obejmujący także sąsiednie miasta Shoreham-by-Sea, Worthing i Littlehampton, liczy 474 485 mieszkańców (2011)[2].
Od przełomu XIX/XX wieku jest to ośrodek niezwykle popularny wśród turystów (zarówno z Anglii, jak i z innych krajów). Linia kolejowa łącząca Londyn z Brighton pozwala na odbycie chociażby jednodniowej wycieczki i spędzenie paru chwil na plaży. Brighton jest też dobrą bazą wypadową dla osób pragnących zwiedzić pozostałe miejsca w hrabstwie Sussex.
Brighton jest znaczącym ośrodkiem kultury LGBT, określane jest mianem brytyjskiej „stolicy społeczności LGBT”[3][4][5].
W XXI wieku miasto zmaga się z problemem bezdomności. Według danych z 2016 roku 4095 osób w Brighton było bezdomnych, tj. jeden bezdomny przypadał na 69 mieszkańców, co jest najwyższym wskaźnikiem w Anglii poza Londynem[6].
W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, elektroniczny oraz farmaceutyczny[7].
Historia
Brighton pojawia się w Domesday Book jako wieś rybacka Bristelmestune. W 1514 Brightelmstone zostało spalone przez Francuzów. W XVIII w. wieś rozrosła się w uzdrowisko morskie. Miejscowość zaczęła rozkwitać, gdy książę regent, przyszły król Jerzy IV Hanowerski, przybył do Brighton, aby tu odpoczywać. W 1815 roku polecił zbudować dla siebie pałac dokładnie w sercu miasta. Pod koniec XIX i na początku XX wieku zaczął się prawdziwy rozkwit Brighton jako letniej stolicy Anglii.
W 2000 roku Brighton oraz sąsiednie Hove, tworzące od 1997 roku dystrykt Brighton and Hove, wspólnie otrzymały od królowej Elżbiety II status city.
Sport
W mieście odbywa się doroczny Maraton w Brighton.
Obiekty turystyczne
- Royal Pavilion (Królewski Pawilon) z XVIII–XIX wieku, przebudowany w stylu hindi w latach 1815–1823 przez Johna Nasha, zbudowany na polecenie Jerzego IV Hanowerskiego, przykład egzotyzmu w sztuce europejskiej, z ogromnymi kopułami w kształcie cebuli, minaretami, wielkimi smokami zamontowanymi na suficie, żyrandolami w kształcie drzewa
- molo Palace Pier – zbudowane w 1899, znane jako miejsce rozrywek
- Sea Life Centre – oceanarium położone tuż nad morzem, w niewielkiej odległości od mola, znajduje się w nim najdłuższy w Europie podwodny tunel, gdzie z bliska można zobaczyć rekiny i inne zwierzęta morskie
- Kemp Town – eleganckie miasteczko i jedno z najlepszych założeń budowlanych w stylu regencji, zaprojektował je Thomas Read Kemp (1782-1840)
- Volk's Electric Railway (VER) – kolejka elektryczna z 1883 roku, jej trasa przebiega wzdłuż wybrzeża, od stacji Aquarium w pobliżu mola w Brighton do stacji Marina
- Fontanna Królowej Victorii
- Kolejka wąskotorowa – Od koła do Brighton Marina
- Brighton Marina – przystań łodzi, wypływy kutrem na ryby na La Manche, molo dla wędkarzy (za darmo)
- i360 – najwyższa na świecie wieża obserwacyjna
- Wieża Zegarowa
Klimat
Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Rok |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
9.2 | 8.7 | 8.2 | 9.6 | 11.4 | 13.6 | 15.4 | 16.9 | 17.3 | 16.3 | 14.7 | 12.0 | 12.8 |
Edukacja
Znajdujący się tutaj University of Sussex jest w czołówce najlepszych uniwersytetów Wielkiej Brytanii. Ponadto w Brighton znajduje się jeszcze jedna uczelnia wyższa i politechnika.
Znane osoby
- Dora Bryan – aktorka
- Nick Cave – muzyk
- Tasie Dhanraj - aktorka i piosenkarka
- Lewis Dunk – piłkarz Brighton & Hove Albion
- Peter James – pisarz,twórca thrillerów i powieści kryminalnych
- Fatboy Slim – muzyk, DJ
- Wilbur Soot - muzyk i streamer
Przypisy
- ↑ Brighton and Hove Built-up area sub division. Nomis - Official labour market statistics. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
- ↑ Brighton and Hove Built-up area. Nomis - Official labour market statistics. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
- ↑ LGBTQI+ guide to Brighton. Visit Britain. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
- ↑ Amy Holtz: Why is Brighton the LGBTQ Capital of the UK?. Culture Trip, 2021-05-21. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
- ↑ LGBTQIA+. Visit Britain. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
- ↑ One in 69 people in Brighton and Hove is homeless. The Argus. [dostęp 2020-10-05]. (ang.).
- ↑ Brighton, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-16] .
- ↑ Brighton average sea temperature – seatemperature.org.