Eisspeedway

Biblioteka Watykańska

Biblioteka Watykańska
Bibliotheca Apostolica Vaticana
Ilustracja
Sykstus IV mianuje Bartolomea Platinę prefektem Biblioteki Watykańskiej, fresk Melozzo da Forlì, około 1477 (Pinakoteka Watykańska)
Państwo

 Watykan

Data założenia

1448, założył papież Mikołaj V

Rodzaje zbiorów

75 000 manuskryptów, 1,1 miliona drukowanych książek, w tym 8500 inkunabuły

Położenie na mapie Watykanu
Mapa konturowa Watykanu, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Watykańska”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, w centrum znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Watykańska”
Położenie na mapie Lacjum
Mapa konturowa Lacjum, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Watykańska”
Położenie na mapie Rzymu
Mapa konturowa Rzymu, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Biblioteka Watykańska”
41°54′17″N 12°27′16″E/41,904722 12,454444
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Hal Sykstyński w Bibliotece Watykańskiej
Budynek biblioteki

Biblioteka Watykańska (Bibliotheca Apostolica Vaticana) – biblioteka znajdująca się na terenie państwa Watykan. Jedna z najstarszych i najbardziej znanych bibliotek.

Założona w 1448 przez papieża Mikołaja V jako publiczna biblioteka miasta Rzymu i początkowo zbiory zawierały 350 greckich, łacińskich i hebrajskich woluminów. Zbiory rosły w szybkim tempie – 1455 – 1200 woluminów, 1481 – 3500 woluminów, 1990 – 1,3 mln woluminów

Dzisiaj biblioteka przechowuje 75 000 manuskryptów i ponad 1,1 miliona drukowanych książek, w tym 8500 inkunabułów. Ponadto w Apostolskim Archiwum Watykańskim przechowywane jest 150 000 pozycji.

Biblioteka Watykańska jest biblioteką naukową w zakresie historii, prawa, filozofii, nauki i teologii, otwarta dla każdego kto potwierdzi swoje kwalifikacje i uzasadni cel ubiegania się o dostęp do zasobów biblioteki. Fotokopie stron książek z okresu 1801-1990 można zamówić osobiście lub poprzez pocztę elektroniczną.

Biblioteka Watykańska udostępniła też w Internecie kilkaset tysięcy historycznych wolumenów. System komputerowy, stworzony przez firmę Hewlett-Packard, od 2000 jest wykorzystywany do digitalizacji i katalogowania zbiorów – opisów książek, periodyków, druków, ilustracji, rysunków, fotografii, monet, medali, nut, nagrań i płyt CD-ROM – łącznie około 700 tysięcy wpisów bibliograficznych.

Kierownictwo

Na czele Biblioteki Watykańskiej stoi Bibliotekarz Świętego Kościoła Rzymskiego. Urząd ten łączony jest tradycyjnie z funkcją Archiwisty Świętego Kościoła Rzymskiego. Obecnie urzędy te pełni arcybiskup Angelo Vincenzo Zani. W pracy pomaga mu prefekt biblioteki, którym obecnie jest ks. Mauro Mantovani.

Bibliotekarze Świętego Kościoła Rzymskiego

Bibliotekarz Lata życia Tytuł Czas urzędowania[1][2]
Marcello Cervini 1501–1555 Bibliothecarius I 1550-05-24 24 maja 1550(dts)–1555-04-09 9 kwietnia 1555(dts)
Roberto de’ Nobili 1541–1559 Bibliothecarius II 1555–1559-01-18 18 stycznia 1559(dts)
Alfonso Carafa 1540–1565 Bibliothecarius III 1559–1565-08-29 29 sierpnia 1565(dts)
Marco Antonio Amulio 1506–1572 Bibliothecarius IV 1565–1572-03-17 17 marca 1572(dts)[3]
Guglielmo Sirleto 1514–1585 Bibliothecarius V 1572-03-18 18 marca 1572(dts)–1585-10-16 16 października 1585(dts)
Antonio Carafa 1538–1591 Bibliothecarius VI 1585-10-16 16 października 1585(dts)–1591-01-13 13 stycznia 1591(dts)
Marcantonio Colonna 1523 ok.–1597 Bibliothecarius VII 1591–1597-03-13 13 marca 1597(dts)
Cesare Baronio 1538–1607 Bibliothecarius VIII 1597–1607-06-30 30 czerwca 1607(dts)[4]
Ludovico de Torres 1552–1609 Bibliothecarius IX 1607-07-04 4 lipca 1607(dts)–1609-07-08 8 lipca 1609(dts)
Scipione Borghese Caffarelli 1576–1633 Bibliothecarius X 1609-07-11 11 lipca 1609(dts)–1618-02-17 17 lutego 1618(dts)[5]
Scipione Cobelluzzi 1564–1626 Bibliothecarius XI 1618-02-17 17 lutego 1618(dts)–1626-06-29 29 czerwca 1626(dts)
Francesco Barberini 1597–1679 Bibliothecarius XII 1626-07-01T00:00:00.001 1 lipca 1626(dts)–1633-12-13 13 grudnia 1633(dts)
Antonio Marcello Barberini 1569–1646 Bibliothecarius XIII 1633-12-13 13 grudnia 1633(dts)–1646-09-11 11 września 1646(dts)
Orazio Giustiniani 1580–1649 Bibliothecarius XIV 1646-09-25 25 września 1646(dts)–1649-07-25 25 lipca 1649(dts)
Luigi Capponi 1583–1659 Bibliothecarius XV 1649-08-04 4 sierpnia 1649(dts)–1659-04-06 6 kwietnia 1659(dts)
Flavio Chigi 1631–1693 Bibliothecarius XVI 1659-06-21 21 czerwca 1659(dts)–1681-09-19 19 września 1681(dts)[6]
Lorenzo Brancati 1612–1693 Bibliothecarius XVII 1681-09-19 19 września 1681(dts)–1693-11-30 30 listopada 1693(dts)
Girolamo Casanate 1620–1700 Bibliothecarius XVIII 1693-12-02 2 grudnia 1693(dts)–1700-03-03 3 marca 1700(dts)
Enrico Noris 1631–1704 Bibliothecarius XIX 1700-03-26 26 marca 1700(dts)–1704-02-23 23 lutego 1704(dts)
Benedetto Pamphilj 1653–1730 Bibliothecarius XX 1704-02-26 26 lutego 1704(dts)–1730-03-22 22 marca 1730(dts)
Angelo Maria Quirini 1680–1755 Bibliothecarius XXI 1730-09-04 4 września 1730(dts)–1755-01-06 6 stycznia 1755(dts)
Domenico Passionei 1682–1761 Bibliothecarius XXII probibliotekarz od 1741-07-10 10 lipca 1741(dts);
bibliotekarz od 1755-01-22 22 stycznia 1755(dts);
do 1761-07-05 5 lipca 1761(dts)
Alessandro Albani 1692–1779 Bibliothecarius XXIII 1761-08-12 12 sierpnia 1761(dts)–1779-12-11 11 grudnia 1779(dts)
Francesco Saverio de Zelada 1717–1801 Bibliothecarius XXIV 1779-12-15 15 grudnia 1779(dts)–1801-12-29 29 grudnia 1801(dts)
Luigi Valenti Gonzaga 1725–1808 Bibliothecarius XXV 1802-01-12 12 stycznia 1802(dts)–1808-12-29 29 grudnia 1808(dts)
Giulio Maria della Somaglia 1744–1830 Bibliothecarius XXVI 1826-10-01T00:00:00.001 1 października 1826(dts)–1830-04-02 2 kwietnia 1830(dts)
Giuseppe Albani 1750–1834 Bibliothecarius XXVII 1830-04-23 23 kwietnia 1830(dts)–1834-12-03 3 grudnia 1834(dts)
Luigi Lambruschini 1776–1854 Bibliothecarius XXVIII 1834-12-11 11 grudnia 1834(dts)–1853-06-27 27 czerwca 1853(dts)
Angelo Mai 1782–1854 Bibliothecarius XXIX 1853-06-27 27 czerwca 1853(dts)–1854-09-09 9 września 1854(dts)
Antonio Tosti 1776–1866 Bibliothecarius XXX 1860-01-13 13 stycznia 1860(dts)–1866-03-20 20 marca 1866(dts)
Jean Baptiste François Pitra 1812–1889 Bibliothecarius XXXI 1869-01-19 19 stycznia 1869(dts)–1889-02-09 9 lutego 1889(dts)[7]
Placido Maria Schiaffino 1829–1889 Bibliothecarius XXXII 1889-02-20 20 lutego 1889(dts)–1889-09-23 23 września 1889(dts)
Alfonso Capecelatro 1824–1912 Bibliothecarius XXXIII 1890-08-29 29 sierpnia 1890(dts)–1912-11-14 14 listopada 1912(dts)[8]
Mariano Rampolla del Tindaro 1843–1913 Bibliothecarius XXXIV 1912-11-26 26 listopada 1912(dts)–1913-12-16 16 grudnia 1913(dts)
Francesco di Paola Cassetta 1841–1919 Bibliothecarius XXXV 1914-01-03 3 stycznia 1914(dts)–1919-03-23 23 marca 1919(dts)
Aidan [Francis Neil] Gasquet 1845–1929 Bibliothecarius XXXVI 1919-05-09 9 maja 1919(dts)–1929-04-05 5 kwietnia 1929(dts)
Franziskus Ehrle 1845–1934 Bibliothecarius XXXVII 1929-04-17 17 kwietnia 1929(dts)–1934-03-31 31 marca 1934(dts)
Giovanni Mercati 1866–1957 Bibliothecarius XXXVIII 1936-06-18 18 czerwca 1936(dts)–1957-08-23 23 sierpnia 1957(dts)
Eugène Tisserant 1884–1972 Bibliothecarius XXXIX 1957-09-14 14 września 1957(dts)–1971-03-27 27 marca 1971(dts)
Antonio Samorè 1905–1983 Bibliothecarius XL 1974-01-25 25 stycznia 1974(dts)–1983-02-03 3 lutego 1983(dts)
Alfons Maria Stickler 1910–2007 Bibliothecarius XLI probibliotekarz od 1983-09-07 7 września 1983(dts);
bibliotekarz od 1985-05-27 27 maja 1985(dts);
do 1988-07-01T00:00:00.001 1 lipca 1988(dts)
Antonio María Javierre Ortas 1921–2007 Bibliothecarius XLII 1988-07-01T00:00:00.001 1 lipca 1988(dts)–1992-01-24 24 stycznia 1992(dts)
Luigi Poggi 1917–2010[9] Bibliothecarius XLIII probibliotekarz od 1992-04-09 9 kwietnia 1992(dts);
bibliotekarz od 1994-11-29 29 listopada 1994(dts); do 1997-11-25 25 listopada 1997(dts)
Jorge María Mejía 1923–2014 Bibliothecarius XLIV 1998-03-07 7 marca 1998(dts)–2003-11-24 24 listopada 2003(dts)
Jean-Louis Tauran 1943–2018 Bibliothecarius XLV 2003-11-24 24 listopada 2003(dts)–2007-06-25 25 czerwca 2007(dts)
Raffaele Farina 1933 Bibliothecarius XLVI 2007-06-25 25 czerwca 2007(dts)–2012-06-09 9 czerwca 2012(dts)
Jean-Louis Bruguès 1943 Bibliothecarius XLVII 2012-06-26 26 czerwca 2012(dts)–2018-06-26 26 czerwca 2018(dts)
José Tolentino Mendonça 1965 Bibliothecarius XLVIII 2018-06-26 26 czerwca 2018(dts)–2022-09-26 26 września 2022(dts)
Angelo Vincenzo Zani 1950 Bibliothecarius XLIX od 2022-09-26 26 września 2022(dts)

Historia

  • 1448 – papież Mikołaj V zakłada bibliotekę
  • 1481 – Bartolomeo Platina sporządza pierwszy pełny spis zbiorów, biblioteka zawiera 3500 woluminów (największy zbiór w ówczesnej Europie)
  • 1587 – papież Sykstus V zleca architektowi Domenico Fontanie budowę nowego budynku biblioteki w Watykanie. W tym budynku biblioteka mieści się do dnia dzisiejszego.
  • początek XVII wieku – papież Paweł V decyduje o wydzieleniu Tajnych Archiwów Watykanu
  • 1623 – Maksymilian I przekazuje zbiory biblioteki w Heidelbergu w podziękowaniu dla papieża Grzegorza XV za polityczne wsparcie w trakcie wojny trzydziestoletniej
  • 1657 – włączenie manuskryptów księstwa Urbino
  • 1661 – grecki uczony Leo Allatius zostaje bibliotekarzem biblioteki
  • 1689 – królowa Szwecji Krystyna Wazówna przekazuje swoje obszerne zbiory manuskryptów Bibliotece Watykańskiej
  • 1855 – kolekcja Cicognara zostaje włączona do Biblioteki Watykańskiej
  • 1891 – zbiory rodziny Borgiów powiększają zasoby biblioteki
  • 1900 – papież Leon XIII rozpoczyna modernizację biblioteki i proces udostępnienia zasobów biblioteki
  • 1902 – zbiory Barberini i Borgiani zasila bibliotekę
  • 1918 – standaryzacja katalogu książek zgodnie z obowiązującą normą katalogowania (Norme per il catalogo degli stampati)
  • 1921 – kolekcja Rossianii włączona w zasoby biblioteki
  • 1945 – kolekcja Patetta powiększa zasoby biblioteki
  • 2000 – początek digitalizacji zasobów

Wybrane manuskrypty

W zbiorach biblioteki znajdują się między innymi następujące manuskrypty:

Przypisy

  1. ↑ Vatican Library History. vaticanlibrary.va. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-05)]..
  2. ↑ Vatican Apostolic LibraryInstitute Connected with the Holy See.
  3. ↑ Consistory of February 26, 1561 (II).
  4. ↑ Consistory of September June 5, 1596 (II).
  5. ↑ Consistory of July 18, 1605 (I).
  6. ↑ Consistory of April 9, 1657 (I).
  7. ↑ Consistory of March 16, 1863 (XIII).
  8. ↑ Consistory of July 27, 1885 (VIII).
  9. ↑ Luigi Poggi.

Linki zewnętrzne

Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Biblioteka_Watyka%C5%84ska