Autorytet naukowy
Autorytet naukowy – szczególna forma autorytetu wykształcająca się w uznaniu zasług uczonego, ze względu na jego prestiż społeczny[1].
Autorytet naukowy oparty jest na fachowości, kompetencji[2], sprawiedliwości, bardzo dużej wiedzy merytorycznej, wysokim poziomie znajomości określonej dyscypliny i umiejętności rozstrzygania sporów środowiskowych. Jest mierzony osiągnięciami naukowymi[2], liczbą publikacji, czy kontaktami międzynarodowymi. Autorytet naukowy cechuje się niezmiennością reguł postępowania oraz umiejętnością przyznawania się do popełnionych błędów[1]. Pozycja autorytetu naukowego jest efektem związku mistrza z uczniem i może wykraczać poza kwestie związane z nauką, obejmować np. normy, wartości czy strategie życiowe. W tym kontekście opiera się na podstawach aksjologicznych (system wartości przyjęty przez mistrza)[3], w tym przyjętych wysokich standardach moralnych postępowania[2].
Jedną z cech autorytetu naukowego może być indywidualność, wyróżnienie się spośród innych naukowców, odbieganie od przeciętności, a nawet charyzma (odgrywają tu rolę m.in. barwność, tok wypowiedzi, ubiór)[3].
Janusz Goćkowski stwierdził, że chociaż występują istotne różnice w postrzeganiu autorytetów w zależności od rodzajów nauki, to jednak nauka nie mogłaby funkcjonować bez autorytetów. Ten sam uczony wskazał, iż z autorytetem naukowym mamy do czynienia w sytuacji, gdy pewien krąg ludzi nauki uznaje w swojej praktyce zawodowej miarodajność jakiegoś uczonego, jako wysoce kompetentnego twórcy wartości poznawczych, jako mistrza i nauczyciela myślenia i działania naukowego[2].
Galeria
Nauki przyrodnicze: Juliusz Andrzej Strzetelski, uznany autorytet naukowy z zakresu żywienia i fizjologii zwierząt przeżuwających
Nauki ścisłe: Stefan Banach, największy polski autorytet naukowy swoich czasów z zakresu analizy funkcjonalnej
Teologia: Augustyn z Hippony, najwyższy autorytet naukowy dla scholastyków, a także w okresie trydenckim i post-trydenckim
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Lidia Zbiegień-Maciąg, Specyfika autorytetu uczonego w uczelni technicznej, w: Życie Szkoły Wyższej, nr 7-8/1990, s. 88-89
- ↑ a b c d Alejziak, Wiesław, "Kto to jest „mistrz naukowy” oraz jaka jest jego rola we współczesnej nauce–rozważania na przykładzie badań turystycznych, "Folia Turistica”: Wydanie specjalne (2011), s. 6
- ↑ a b Stanisław Kowalik, Autorytet naukowy. Przyczynek do psychologii nauki, „Czasopismo Psychologiczne / Psychological Journal”, 24 (1), 2018, s. 17.