Antoni Grudziński
pułkownik dyplomowany kawalerii | |
Data i miejsce urodzenia |
17 listopada 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1 grudnia 1981 |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
14 Pułk Ułanów Jazłowieckich |
Stanowiska |
szef sztabu dywizji |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
|
Antoni Grudziński (ur. 17 listopada 1897 w Wilnie, zm. 1 grudnia 1981 w Londynie) – pułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, w 1964 mianowany przez Władysława Andersa generałem brygady.
Życiorys
Studiował na Politechnice w Petersburgu[1]. Służbę w wojsku rozpoczynał w lipcu 1918 w dywizjonie ułanów na Kubaniu, przemianowanym w okresie późniejszym na pułk ułanów 4 Dywizji Strzelców generała Żeligowskiego[1]. Z dywizją powrócił do kraju. Był słuchaczem szkoły podchorążych od listopada 1919 do kwietnia 1920. W czasie wojny polsko-bolszewickiej dowodził plutonem w 14 pułku ułanów[1], do listopada 1926 był w tym samym pułku adiutantem.
Z dniem 2 listopada 1926 został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Normalnego 1926–1928[2]. Z dniem 31 października 1928, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Dowództwa 2 Dywizji Kawalerii w Warszawie na stanowisko oficera sztabu[3]. 24 kwietnia 1930 został przesunięty na stanowisko pełniącego obowiązki szefa sztabu 2 Dywizji Kawalerii w Warszawie[4]. Z dniem 1 listopada 1930 został przydzielony do składu osobowego inspektora armii we Lwowie[5][6]. Powraca w listopadzie 1934 na dowódcę szwadronu w 14 pułku ułanów Jazłowieckich we Lwowie, a w styczniu 1935 otrzymał przydział do Oddziału III Sztabu Głównego[1]. W lipcu 1939 został mianowany zastępcą dowódcy 14 pułku ułanów we Lwowie.
Kampanię wrześniową odbywał w Oddziale Operacyjnym Sztabu Naczelnego Wodza w Polsce, a następnie we Francji, gdzie został przydzielony do Oddziału Operacyjnego Sztabu XX Korpusu Francuskiego[1]. Zastępca szefa Oddziału III sztabu Naczelnego Wodza w Londynie od czerwca 1940. 30 czerwca 1941 objął dowództwo dywizjonu rozpoznawczego I Korpusu, który 30 czerwca 1942 został przeformowany w 1 pułk rozpoznawczy. 13 lipca 1942 przekazał dowodzenie pułkiem i przeszedł na stanowisko zastępcy dowódcy 16 Brygady Pancernej[7]. Oficer do zleceń szefa w sztabie Naczelnego Wodza w Londynie w latach 1943–1944[1], a od marca do września 1944 oficerem łącznikowym Naczelnego Wodza przy brytyjskim Dowództwie 21 Grupy Armii[1]. We wrześniu 1944 został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Od czerwca 1945 do czerwca 1947 dowodził tą brygadą. W czerwcu 1947 wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia i objął w nim dowództwo 54 Grupy Brygadowej PKPR[8].
Po demobilizacji osiadł w Londynie. 27 maja 1978 został mianowany zastępcą przewodniczącego Wojskowej Komisji Orzekającej[9]. Był współpracownikiem Instytutu im. gen. Sikorskiego w Londynie[10]. Zginął 1 grudnia 1981 w wypadku drogowym.
Awanse
- podporucznik – 1 czerwca 1919
- porucznik – 1 września 1920
- rotmistrz – 1 stycznia 1929
- major – 1 stycznia 1936
- podpułkownik – 3 maja 1940
- pułkownik – 1 stycznia 1945
- generał brygady – 1 stycznia 1964[11]
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari
- Krzyż Niepodległości (20 lipca 1932)[12]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1 grudnia 1981)[13]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”)
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie za kampanię 1944–1945)[14]
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
- Srebrny Krzyż Zasługi (17 marca 1930)[15]
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja)[16]
- Krzyż Wojenny (Croix de Guerre) z palmą (Francja)[16]
- Krzyż Wojenny (Croix de Guerre 1940) z palmą (Belgia)[17]
- Medal Brązowego Lwa (Holandia)[18]
- Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego (Wielka Brytania)[19]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Leżeński i Kukawski 1991 ↓, s. 108.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 45 z 20 października 1926 roku
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 38.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 298.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 420.
- ↑ Tym 2009 ↓, s. 83, 135.
- ↑ Kronika 1947 ↓, s. 24.
- ↑ Rozporządzenie wykonawcze Ministra Obrony Narodowej do dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z 10 maja 1978 r. o powołaniu Wojskowej Komisji Orzekającej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 14, Nr 3 z 1 czerwca 1978.
- ↑ Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 42, s. 99, Grudzień 1981. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 98.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 12, Nr 3 z 31 grudnia 1981.
- ↑ Grudziński 1990 ↓, s. 268.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 144 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- ↑ a b Grudziński 1990 ↓, s. 292.
- ↑ Grudziński 1990 ↓, s. 289.
- ↑ Grudziński 1990 ↓, s. 293.
- ↑ Grudziński 1990 ↓, s. 291.
Bibliografia
- Kronika 510 Oddziału PKPR, sygn. C.850. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1947.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona na podstawie Dzienników Personalnych Naczelnego Wodza i Ministra Obrony Narodowej oraz Rozkazów Dziennych 1 Dywizji Pancernej. W: Stanisław Maczek: Od podwody do czołga. Wyd. III (I krajowe). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1990, s. 249–293.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Cezary Leżeński, Lesław Kukawski: O kawalerii polskiej XX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 108. ISBN 83-04-03364-X.
- Juliusz Tym: 1. Dywizja Pancerna. Organizacja i wyszkolenie. Warszawa: ZP Grupa Sp. z o.o., 2009. ISBN 978-83-61529-27-9.