Eisspeedway

Antoni Dudek

Antoni Kazimierz Dudek
Ilustracja
Państwo działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

17 października 1966
Kraków

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: politologia, historia najnowsza Polski
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1994 – nauki o polityce
Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

2004 – nauki o polityce
Uniwersytet Jagielloński

Profesura

2009

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

UKSW w Warszawie

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Antoni Kazimierz Dudek (ur. 17 października 1966 w Krakowie) – polski historyk, politolog i publicysta, profesor nauk humanistycznych, członek Rady Instytutu Pamięci Narodowej (2010–2016), profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Życiorys

W wieku 16 lat został członkiem ZSMP, który opuścił dwa lata później[1]. Uczył się w szkole średniej w Krakowie, był laureatem XI Olimpiady Historycznej z roku szkolnego 1984/1985[2]. W 1990 ukończył studia w Instytucie Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1994 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie pracy dotyczącej polityki władz PRL wobec Kościoła katolickiego w latach 1956–1970. W 2004 habilitował się na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988–1990[1][3]. Postanowieniem z dnia 30 grudnia 2009 prezydent Lech Kaczyński nadał mu tytuł profesora nauk humanistycznych[4].

W 1989 jako asystent-stażysta został nauczycielem akademickim Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie był kolejno asystentem, adiunktem i profesorem nadzwyczajnym. W latach 2011–2014 był kierownikiem Katedry Współczesnej Polityki Polskiej UJ[3][5]. W 2014 został profesorem zwyczajnym w Instytucie Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego[5]. W latach 2018–2019 był kierownikiem Katedry Instytucji i Zachowań Politycznych, a w następnym roku akademickim przeszedł do pracy w Instytucie Nauk Historycznych UKSW. W 2015 został też członkiem Rady Naukowej Instytutu Studiów Politycznych PAN w Warszawie[6].

We wrześniu 2000 rozpoczął pracę w Biurze Edukacji Publicznej IPN na stanowisku naczelnika Wydziału Badań Naukowych, Dokumentacji i Zbiorów Bibliotecznych. Od lutego 2006 do kwietnia 2010 był doradcą prezesa IPN Janusza Kurtyki. W 2011 został wybrany przez Sejm w skład nowo powołanej Rady IPN[7], od 2015 pełnił funkcję jej przewodniczącego. Organ ten został zniesiony nowelizacją ustawy o IPN w 2016.

Zajmuje się najnowszą historią polityczną Polski oraz jej współczesnym systemem politycznym. Autor i współautor kilkunastu książek oraz kilkuset artykułów poświęconych przede wszystkim historii najnowszej, w latach 2002–2009 był członkiem redakcji półrocznika „Pamięć i Sprawiedliwość”. Publikował m.in. w tygodniku „Wprost” oraz w „Rzeczpospolitej” i „Dzienniku”. Na antenie TVP Historia od maja 2007 do maja 2009 prowadził program publicystyczny Kulisy III RP. Był konsultantem kilkunastu filmów dokumentalnych i seriali telewizyjnych (m.in. Gry wojenne)[8]. Autor stałego felietonu o książkach w miesięczniku „W Sieci Historii”. Prowadzący cykliczne audycje Ćwierćwiecze, Retrospekcje i Rzeczypospolite w Programie II Polskiego Radia, współprowadzący (z Wiktorem Świetlikiem) program o książkach Ex Libris w TVP Historia. Był też współprowadzącym (z Łukaszem Warzechą) program Podwójny kontekst na YouTube[9]. W 2022 w serwisie tym zaczął również prowadzić autorski kanał „Dudek o Historii”[10]. W 2023 na kanale „Super Expressu” uruchomił program Dudek o Polityce.

Powołany w skład jury Konkursu „Książka Historyczna Roku”[11], od 2016 jako przewodniczący tego gremium. W 2019 zrezygnował z tej funkcji oraz z udziału w pracach jury, protestując przeciwko działaniom niektórych organizatorów konkursu[12]. W 2017 został członkiem jury Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego[13]. W latach 2018–2020 członek zarządu stowarzyszenia Inkubator Umowy Społecznej, promującego koncepcję decentralizacji ustroju Polski[14]. Od 2020 współprzewodniczący rady IUS[15].

Odznaczenia

Odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005)[16] oraz Złotym Krzyżem Zasługi (2007)[17].

Publikacje

  • Bolesław Piasecki. Próba biografii politycznej (1990, współautor: Grzegorz Pytel)
  • Bez wahania (1993, współautor: Maciej Gawlikowski, wywiad rzeka z Leszkiem Moczulskim)
  • Państwo i Kościół w Polsce 1945–1970 (1995)
  • Walki uliczne w PRL 1956–1989 (1999, współautor: Tomasz Marszałkowski)
  • Ślady PeeReLu (2000)
  • Pierwsze lata III Rzeczypospolitej 1989–2001 (2002)
  • Komuniści i Kościół w Polsce 1945–1989 (2003, współautor: Ryszard Gryz)
  • Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988–1990 (2004)
  • Historia polityczna Polski 1989–2005 (2007)
  • PRL bez makijażu (2008)
  • Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu (2008, współautor: Zdzisław Zblewski)
  • Zmierzch dyktatury. Polska lat 1986–1989 w świetle dokumentów, tom 1 (2009), tom 2 (2010)
  • Polska 1989–2009. Ilustrowany komentarz historyczny (2009, współautor: Paweł Śpiewak)
  • Instytut. Osobista historia IPN (2011)
  • Historia polityczna Polski 1989–2012 (2013)
  • Historia polityczna Polski 1989–2015 (2016)
  • Od Mazowieckiego do Suchockiej. Pierwsze rządy wolnej Polski (2019)
  • Geschichte Polens 1939–2015 (2022, współautor: Andrzej Friszke)
  • O dwóch takich, co podzieliły Polskę (2022, wywiad rzeka przeprowadzony przez Natalię Kołodyńską-Magdziarz)
  • Ślady czasu 4. Historia. Podręcznik do liceum i technikum. Zakres podstawowy i rozszerzony. II wojna światowa i współczesność (2023, współautorzy: Łukasz Kępski, Jakub Polit)
  • Historia polityczna Polski 1989–2023 (2023)
  • Dudek o historii: Narodziny III RP (2024)

Przypisy

  1. a b Prof. Antoni Dudek: Nigdy nie będziemy podobnie myśleć o Polsce: WojewódzkiKędzierski. YouTube. 8 maja 2023. [dostęp 2024-09-19].
  2. Agnieszka Wieczorek: Aneks II: Laureaci Olimpiady Historycznej w latach 1974–2014 (układ chronologiczny). W: Olimpiada Historyczna 1974–2014: historia i pamięć. Stanisław Roszak, Michał Targowski (red.). Toruń: Polskie Towarzystwo Historyczne, 2014, s. 299.
  3. a b Prof. dr hab. Antoni Kazimierz Dudek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2014-12-23].
  4. Marszałek Sejmu powołał nowych profesorów. prezydent.pl, 9 czerwca 2010. [dostęp 2013-02-12].
  5. a b Antoni Dudek. uksw.edu.pl. [dostęp 2014-12-23].
  6. Lista członków Rady Naukowej ISP PAN w latach 2015–2018. isppan.waw.pl. [dostęp 2019-01-27].
  7. Sejm wybrał pięciu członków Rady IPN. rmf24.pl, 18 marca 2011. [dostęp 2013-02-12].
  8. Antoni Dudek w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2013-02-12].
  9. Łukasz Warzecha i prof. Antoni Dudek w „Podwójnym kontekście” na wSensie.pl. wirtualnemedia.pl, 9 grudnia 2019. [dostęp 2022-07-08].
  10. „Dudek o Historii”. YouTube. [dostęp 2023-07-10].
  11. Książka historyczna roku po raz ósmy!. ksiazkahistorycznaroku.pl, 13 listopada 2015. [dostęp 2015-11-15].
  12. Łukasz Szpyrka: 12. edycja konkursu Książki Historycznej Roku unieważniona. interia.pl, 25 października 2019. [dostęp 2019-10-28].
  13. Nagroda Historyczna Moczarskiego 2017. Dziesięć nominowanych książek. wyborcza.pl, 13 października 2017. [dostęp 2017-10-15].
  14. O nas: Zarząd. zdecentralizowanarp.pl. [dostęp 2019-03-28].
  15. O nas: Rada. zdecentralizowanarp.pl. [dostęp 2022-01-09].
  16. Historycy odznaczeni medalami „Gloria Artis”. naukawpolsce.pap.pl, 14 grudnia 2005. [dostęp 2013-02-12].
  17. M.P. z 2008 r. nr 5, poz. 59.

Linki zewnętrzne