Adolf Eichler
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
wydawca, publicysta, działacz mniejszości niemieckiej |
| Partia | |
Adolf Eichler, ps. Adolf Dränger (ur. 31 stycznia 1877 w Łodzi, zm. 10 listopada 1945 w Berlinie) – wydawca, publicysta, propagandysta, działacz mniejszości niemieckiej.
Życiorys
Urodził się w Łodzi. Początkowo pracował jako przedstawiciel niemieckich fabryk w Odessie, a w latach 1904–1919 był generalnym przedstawicielem BASF w Królestwie Kongresowym. Od 1908 wydawał dziennik „Lodzer Rundschau”, w latach 1912–1913 wydawał w Łodzi miesięcznik „Geistiges Leben” z Ludwigiem Wolffem, był również wydawcą i redaktorem gazety „Deutsche Post” w języku niemieckim[1][2], wydawanej w Łodzi w latach 1915–1919[3], a także był autorem licznych publikacji podkreślających związki Niemców z ziemią łódzką[4]. Swoje gazety i pozycje książkowe kierował do Niemców żyjących na terenie Rosji. Był założycielem „Niemieckiego Związku na rzecz Łodzi i Okolicy” i „Niemieckiej Samopomocy”[1][2], które w 1919 liczyły około 300 lokalnych grup, i funkcjonowały jako duchowy i kulturalny punkt koncentrowania i wspierania Niemców na ziemiach Królestwa Kongresowego[5]. W latach 1918–1919 był przewodniczącym założonej przez siebie partii Niemieckiego Stronnictwa Ludowego, z którego ramienia do Sejmu Ustawodawczego wprowadzono 2 posłów – Josefa Spickermanna i Ludwiga Wolffa[6]. W 1919 opuścił Łódź z powodów politycznych, by w latach 1919–1920 został szefem niemieckiej kampanii plebiscytowej w Prusach Wschodnich (na Warmii, Mazurach i Powiślu)[1][2]. W tym okresie publikował broszury i książki o charakterze propagandowym, mające na celu udowodnienie, że Warmia, Mazury i Powiśle stanowią ziemie niemieckie[7].
Do 1925 był dyrektorem naczelnym Służby Ojczyźnianej Olsztyna (niem. Heimatdienstes Allenstein). Następnie przeprowadził się do Bad Wilsnack, by wraz z Carlo von Kügelgenem do 1934 redagować „Deutsche Post aus dem Osten”[5]. Zaangażował się w przekwaterowywanie rodzin rosyjsko-niemieckich na tereny osadnicze w Niemczech i w Ameryce Południowej. Był założycielem Stowarzyszenia Niemiecko-Ewangelickich Szkół Państwowych oraz Niemiecko-Katolickiego Stowarzyszenia Szkół Państwowych[1][2].
Wybrane publikacje
- Die deutsche Ansiedlung Königsbach Eine Schilderung ihrer Gründung, ihrer Zerstörung u. ihres Wiederaufbaus (1917)[8],
- Den Königsbachern als Gabe zu ihrer Kircheinweihung (1917)[9],
- Das Deutschtum in Kongresspolen (Stuttgart 1921)[10],
- Der Ostdeutsche Heimatdienst Allenstein im ersten Jahre seines Bestehens als Verein (Olsztyn 1921)[7],
- Die polnischen Ansprüche auf Masuren und Ermland (Olsztyn 1921)[1],
- Deutschtum im Schatten des Ostens: ein Lebensbericht (1942)[11],
- Julius Kunitzer und seine Zeit: Schicksal und Aufgabe eines Industrieführers in Litzmannstadt (Łódź 1944)[12].
Przypisy
- ↑ a b c d e Adolf Eichler, Deutschtum im schatten des Ostens ein lebensbericht, Meinhold Verlagsgesellschaft, 1942, OCLC 891827757 [dostęp 2022-01-06].
- ↑ a b c d Edmund Weyrauch, Adolf Eichler, 31.1.1877-10.11.1945; ein Leben für sein Volk., Selbstverlag des Herausgebers, 1965, OCLC 45073111 [dostęp 2022-01-06].
- ↑ Adolf Eichler, Deutsche Post, t. r. 2 Nr 52, bc.wbp.lodz.pl, 24 grudnia 1916 [dostęp 2022-01-06].
- ↑ Alfred Kiss, Eichler, Adolf, bc.wbp.lodz.pl, 1940 [dostęp 2022-01-06].
- ↑ a b Eichler, Adolf – Kulturstiftung [online] [dostęp 2022-01-06] (niem.).
- ↑ Mads O. Balling, Von Reval bis Bukarest : statistisch-biographisches Handbuch der Parlamentarier der deutschen Minderheiten in Ostmittel- und Südosteuropa 1919-1945. 1, Einleitung, Systematik, Quellen und Methoden Estland, Lettland, Litauen, Polen, Tschechoslowakei., wyd. 1. Ausg., 2. Aufl, t. 1, Kopenhagen: Dokumentation-Verl, 1991, s. 182, 204, ISBN 87-983829-3-4, OCLC 633644264 [dostęp 2022-11-07].
- ↑ a b Adolf (1877-1945) Eichler, Der Ostdeutsche Heimatdienst Allenstein im ersten Jahre seines Bestehens als Verein: (August 1920 – Juli 1921), 1921 [dostęp 2022-01-06] (ang.).
- ↑ Adolf Eichler, Die deutsche Ansiedlung Königsbach: Eine Schilderung ihrer Gründung, ihrer Zerstörung u. ihres Wiederaufbaus ; Den Königsbachern als Gabe zu ihrer Kircheinweihung am 8. Dezember 1917 dargebr, Verlag d. dtsch. Vereins, 1917 [dostęp 2022-01-06] (niem.).
- ↑ Adolf Eichler, Die deutsche Ansiedlung Königsbach: Eine Schilderung ihrer Gründung, ihrer Zerstörung u. ihres Wiederaufbaus ; Den Königsbachern als Gabe zu ihrer Kircheinweihung am 8. Dezember 1917 dargebr, Verlag d. dtsch. Vereins, 1917 [dostęp 2022-01-06] (niem.).
- ↑ Adolf Eichler, Das Deutschtum in Kongresspolen, Ausland und Heimat Verlags-Aktiengesellschaft, 1921 [dostęp 2022-01-06].
- ↑ Adolf Eichler, Deutschtum im schatten des Ostens: ein lebensbericht, Meinhold verlagsgesellschaft, 1942 [dostęp 2022-01-06] (niem.).
- ↑ Adolf (1877-1945) Eichler, Julius Kunitzer und seine Zeit: Schicksal und Aufgabe eines Industrieführers in Litzmannstadt, Wirtschaftskammer Litzmannstadt, 1944 [dostęp 2022-01-06].