Abraham a Sancta Clara
Johann Ulrich Megerle | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce pochówku | ?↗ |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Śluby zakonne |
|
Abraham a Sancta Clara (właśc. Johann Ulrich Megerle; ur. 2 lipca 1644 w Krähenheimstetten, zm. 1 grudnia 1709 w Wiedniu)[1] – austriacki augustianin, kaznodzieja.
Życiorys
Urodził się jako Johann Ulrich Megerle[2] w rodzinie chłopskiej[3] w Krähenheimstetten, dzisiejsze Kreenheinstetten koło Meßkirch w Niemczech. W 1662 wstąpił do augustianów[2]. Z biegiem lat wybrany został definitorem, a następnie prowincjałem swojej prowincji zakonnej. W 1669, ze względu na zdolności krasomówcze, powierzono mu urząd nadwornego kaznodziei w Wiedniu.
Na głoszonych przez niego homiliach i kazaniach gromadziły się tłumy. Był ceniony za siłę i prostotę swojego języka, groteskowość humoru[2], prostolinijność w napominaniu zarówno urzędników dworskich jak i zwykłych mieszkańców miasta. Przemawiał, używając języka ludu. Czasem jego kazania były szorstkie i dowcipne. Bywał też w swych naukach wzniosły i wzbudzający podziw. Zmarł w Wiedniu 1 grudnia 1709 roku.
W opublikowanych dziełach jawi się kunszt jego słowa. Najbardziej typowym przykład stylu Abrahama a Sancta Clara odnajdujemy w noweli moralizatorskiej zatytułowanej Judas der Erzschelm, wydanej w czterotomowym zbiorze w Salzburgu w latach 1686–1695.
Wiele jego dzieł drukowanych było w całości lub we fragmentach z licznymi nieoryginalnymi wstawkami. Najlepsze wydanie dzieł Abrahama a Sancta Clara w 21 tomach powstawało w Pasawie i Lindau w latach 1835–1854.
Wybrane prace Abrahama a Sancta Clara w tłumaczeniu na język polski ukazały się w antologii Panorama Literatury Krajowej i Zagranicznej wydawanej w 1836 i 1838 w Warszawie przez J. Węckiego[4].
Dzieła
- Abrahamische Lauberhütt (2 części, 1721–23)
- Abrahamisches Bescheidessen (1717)
- Abrahamisches Gehab dich wohl! (3 części, 1706–1709)
- Aller Freud und Fried (1698)
- Astriacus Austriacus (1673)
- Auff, auff, ihr Christen! (1683)
- Augustini feuriges Herz (1693)
- Besonders möbliert und gezierte Totenkapelle (1710)
- Centifolium stultorum in Quarto (1709)
- Continuatum des Geflügelten Mercurius (1702)
- Corona gloriae (1680)
- Divinae sapientiae domus (1690)
- Etwas für Alle (1699)
- Frag und Antwort mit Ja und Nein (1693)
- Der glückliche Fischzug in Anzbach (1677)
- Gack, gack, gack, gack a ga einer wunderseltsamen Hennen in dem Herzogtum Bayern (1684)
- Geflügelter Mercurius (1701)
- Geistlicher Kramerladen (1705)
- Grammatica religiosa (1691)
- Große Totenbruderschaft (1681)
- Heilige Hofart (1684)
- Heilsames Gemisch-Gemasch (1703)
- Huy! und Pfuy! der Welt (1707)
- Judas, der Erzschelm (4 części, 1685–1695)
- Klägliches Auf und Ab (1702)
- Der klare Sonnenschein (1684)
- Leichenpredigt auf Abt Anselm Schyring (1679)
- Lobpredigt auf den hl. Wenceslaus (1702)
- Lösch, Wien! (1681)
- Mercuralis oder Wintergrün (1733)
- Merk's Wien (1680)
- Merk's wohl, Soldat! (1680)
- Neueröffnete Welt-Galeria (1703)
- Neuerwählte Paradeisblum (1675)
- Österreichisches Deo Gratias (1680)
- Patrocinium auf Erden schlecht, im Himmel gerecht (1699)
- Predigt am Fest des heiligen Schutzengels (1675)
- Predigt Dank und Denkzahl (1680)
- Predigt Maria-Bronn (1693)
- Predigt von der löblichen Totenbruderschaft (1672)
- Prophetischer Willkomm (1677)
- Eine redliche Red (1705)
- Reimb dich oder ich lisz dich (1684)
- Sterben und Erben (1702)
- Stern so aus Jacob aufgangen Maria (Stuttgart 1994). ISBN 3-7772-9423-3
- Die verblümblete Wahrheit (1693)
- Wohlangefüllter Weinkeller (1710)
- Wohlriechender Spica Nardi (1684)
- Wunderlicher Traum von einem großen Narrennest (1707)
- Kaysersbergsche Narragonische Schifffahrt (1708)
Przypisy
- ↑ Abraham a Santa Clara, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-06-03] .
- ↑ a b c Erzdiözese Freiburg , Abraham a Sancta Clara [online], Home [dostęp 2022-06-03] (niem.).
- ↑ Abraham a Santa Clara, [w:] Jan Chodera , Mieczysław Urbanowicz (red.), Mały Słownik Pisarzy Niemieckich, Austriackich i Szwajcarskich, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 13 .
- ↑ Edyta Połczyńska, Cecylia Załubska , Bibliografia przekładów z literatury niemieckiej na język polski 1800–1990, t. 1. 1800–1918, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 1995, s. 19, 168, ISBN 83-232-0694-5 .
Bibliografia
- Karl Bertsche: Die Werke Abraham a Santa Claras in ihren Frühdrucken. Wien: Krieg 1961
- Franz M. Eybl: Abraham a Santa Clara. Vom Prediger zum Schriftsteller. Tübingen: Niemeyer 1992, ISBN 3-484-36506-4.
- Gunter Haug: "Abraham a Santa Clara", in: Im Schatten eines Denkmals. Geschichte und Geschichten des Geburtsortes von Abraham a Santa Clara. Kreenheinstetten 793-1993, hrsg. Gemeinde Leibertingen. Tuttlingen: Braun 1993, S. 41–52
- Martin Heidegger: Über Abraham a Santa Clara. Meßkirch 1962
- Robert A. Kann: Kanzel und Katheder. Freiburg i. Br.: Herder 1962
- Jean Schillinger: Abraham a Santa Clara. Bern: Lang 1993, ISBN 3-906751-17-1
Linki zewnętrzne
- Niektóre dzieła mnicha w języku niemieckim
- Abraham a Sancta Clara w Deutsche Nationalbibliothek. dispatch.opac.d-nb.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-20)].
- ISNI: 0000000118758459
- VIAF: 49219964
- LCCN: n85164165
- GND: 11850021X
- LIBRIS: rp36c0q91ksh3t4
- BnF: 118855645
- SUDOC: 028058348
- SBN: TSAV024530
- NLA: 35801297
- NKC: jn19981000004
- BNE: XX1150203
- NTA: 069712050
- BIBSYS: 90604039
- CiNii: DA01776575
- Open Library: OL487103A
- PLWABN: 9810689647905606
- NUKAT: n96401667
- J9U: 987007257198605171
- LNB: 000227454
- NSK: 000340664
- CONOR: 96071523
- ΕΒΕ: 161682
- LIH: LNB:RM5;=BA
- RISM: people/440, people/30088842