AR Scorpii
 Wizja artystyczna systemu (M. Garlick/University of Warwick/ESO) | |||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||
| Gwiazdozbiór | |||
|---|---|---|---|
| Rektascensja |
16h 21m 47,28s[1] | ||
| Deklinacja |
-22° 53′ 10,3″[1] | ||
| Odległość | |||
| Wielkość obserwowana (pasmo J) |
|||
| Charakterystyka fizyczna | |||
| Rodzaj gwiazdy | |||
| Masa | |||
| Charakterystyka orbitalna | |||
| Okres orbitalny |
3,6 h | ||
| Alternatywne oznaczenia | |||
| |||
AR Scorpii (AR Sco) – gwiazda podwójna w gwiazdozbiorze Skorpiona. Jest to układ złożony z białego karła i czerwonego karła, odległy od Ziemi o około 380 lat świetlnych.
Charakterystyka
AR Scorpii jest nietypową gwiazdą zmienną. Jeszcze w latach 70. XX wieku wykryte zostały zmiany jej jasności z okresem 3,6 godziny, ale natura tej zmienności została poznana dopiero w 2015 roku dzięki obserwacjom przeprowadzonym przez polskiego astronoma, Jakuba Bochińskiego[3]. Okazało się, że jest to ciasny układ podwójny, którego składniki obiegają wspólny środek masy co 3,6 godziny, w którym biały karzeł o silnym polu magnetycznym obraca się wokół osi z bardzo dużą prędkością. Pole przyspiesza elektrony do prędkości bliskiej prędkości światła w próżni, powodując emisję wiązki promieniowania, podobnie jak dzieje się to w przypadku pulsarów. Wiązka omiata powierzchnię chłodnego czerwonego karła co 1,97 minuty, powodując silne pojaśnienie, a następnie szybki spadek jasności układu. Promieniowanie obejmuje szeroki zakres częstotliwości, aż po fale radiowe, po raz pierwszy wykryte z białego karła[2].
Po odkryciu w 2023 roku kolejnej gwiazdy o podobnej charakterystyce, AR Scorpii stała się pierwszą z nowej klasy gwiazd podwójnych określanych jako pulsar białego karła.[4]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c AR Scorpii w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c Biały karzeł omiata czerwonego karła tajemniczym promieniowaniem. Europejskie Obserwatorium Południowe, 2016-07-27. [dostęp 2016-08-02].
- ↑ T.R. Marsh i inni, A radio-pulsing white dwarf binary star, „Nature”, 537 (7620), 2016, s. 374–377, DOI: 10.1038/nature18620, ISSN 1476-4687 [dostęp 2024-07-10] (ang.).
- ↑ Ingrid Pelisoli i inni, A 5.3-min-period pulsing white dwarf in a binary detected from radio to X-rays, „Nature Astronomy”, 7 (8), 2023, s. 931–942, DOI: 10.1038/s41550-023-01995-x, ISSN 2397-3366 [dostęp 2024-07-10] (ang.).