1656
Rządzący państwami w 1656
Wydarzenia w Polsce
- 17 stycznia – elektor brandenburski Fryderyk Wilhelm Hohenzollern z Prus książęcych, uznał się lennikiem Szwecji zrywając tym samym zależność lenną od Polski.
- 22 stycznia – potop szwedzki: na zamku w Łańcucie przekształcono konfederację tyszowiecką w konfederację generalną.
- 12 lutego – potop szwedzki: Szwedzi oblegli Zamek w Malborku
- 18 lutego – potop szwedzki: wygrana Szwedów w bitwie pod Gołębiem.
- 25 lutego – potop szwedzki: rozpoczęło się oblężenie twierdzy Zamość.
- 9 marca – potop szwedzki: kapitulacja zamku w Malborku
- 11 marca – potop szwedzki: armia szwedzka zdobyła Jarosław.
- 15 marca – potop szwedzki: dywizja Stefana Czarnieckiego rozgromiła Szwedów w bitwie pod Jarosławiem.
- 28 marca – potop szwedzki: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Niskiem.
- 1 kwietnia – król Polski Jan Kazimierz w katedrze pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Lwowie złożył uroczyste śluby, w których ogłosił Matkę Boską Królową Polski i zapowiedział walkę z najazdem szwedzkim aż do zwycięstwa.
- 6 kwietnia – potop szwedzki: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Kozienicami.
- 7 kwietnia – potop szwedzki: wygrana wojsk polskich w bitwie pod Warką.
- 3 maja – potop szwedzki: Szwedzi zdobyli zamek w Gołańczy i wymordowali jego załogę.
- 7 maja – potop szwedzki: zwycięstwo Szwedów w bitwie pod Kłeckiem.
- 1 czerwca – potop szwedzki: zwycięstwo Szwedów w bitwie pod Kcynią.
- 26 czerwca – potop szwedzki: w Malborku zawarto traktat pomiędzy elektorem Brandenburgii Fryderykiem Wilhelmem I a królem Szwecji Karolem X Gustawem, na mocy którego elektor, w zamian za pomoc militarną, miał otrzymać 4 województwa, które połączyłyby Prusy Książęce z Branbenburgią.
- 1 lipca – potop szwedzki: wojska litewskie oraz koronne i masy chłopskie odebrały Warszawę Szwedom.
- 13 lipca – potop szwedzki: wygrana wojsk szwedzko-brandenburskich w bitwie pod Tykocinem.
- 28-30 lipca – II wojna północna: bitwa pod Warszawą.
- 23 sierpnia – położono kamień węgielny pod budowę protestanckiego kościoła Pokoju w Świdnicy.
- 25 sierpnia – potop szwedzki: dywizja hetmana Stefana Czarnieckiego rozbiła 1500-osobowy oddział szwedzki w bitwie pod Łowiczem.
- 28 sierpnia – potop szwedzki: zwycięstwo polskie w bitwie pod Lubrzem.
- 8 października – bitwa pod Prostkami pomiędzy sprzymierzonymi wojskami Rzeczypospolitej i Tatarów pod dowództwem hetmana polnego litewskiego Wincentego Gosiewskiego a wojskami brandenbursko-szwedzkimi pod dowództwem generała Jerzego Fryderyka Waldecka z posiłkującą go jazdą Bogusława Radziwiłła.
- 22 października – potop szwedzki: wygrana Szwedów w bitwie pod Filipowem.
- 3 listopada – zawarto antyszwedzki sojusz Rosji z Polską w Niemieży zwany rozejmem w Niemieży.
- 10 grudnia – Traktat w Radnot podpisany podczas II wojny północnej, zwany pierwszym rozbiorem Polski (nie doszedł do skutku).
- Jerzy Lubomirski rozpoczął oblężenie Krakowa.
- Odbyła się pierwsza udokumentowana piesza pielgrzymka z Łowicza na Jasną Górę[1].
Wydarzenia na świecie
- 17 stycznia – Brandenburgia i Szwecja podpisały rozejm w Królewcu.
- 23 stycznia – francuski filozof Blaise Pascal opublikował pierwszą z 18 części swego dzieła Prowincjałki.
- 24 stycznia – I wojna willmergska: armia katolicka pokonała protestantów w bitwie pod Villmergen (Szwajcaria).
- 7 marca – podpisano traktat pokojowy kończący wojnę domową w Szwajcarii.
- 17 marca – Francesco Cornaro został dożą Wenecji.
- 2 maja – pożar zniszczył niemiecki Akwizgran.
- 17 maja – Rosja wypowiedziała wojnę Szwecji.
- 26 czerwca – VI wojna wenecko-turecka: zwycięstwo floty weneckiej w bitwie morskiej pod Hellespontem.
- 20 listopada – II wojna północna: w Labawie (Polessk) zawarto porozumienie prusko-szwedzkie, dzięki któremu Prusy stały się niezależne od Polski.
- 6 grudnia – w węgierskiej miejscowości Radnot zawarty został układ o rozbiorze Polski. Układ podpisany został z inicjatywy Karola Gustawa, a przystąpili do niego poza królem szwedzkim: Jerzy Rakoczy (książę siedmiogrodzki), Bohdan Chmielnicki oraz Bogusław Radziwiłł (po śmierci brata Janusza kontynuował politykę proszwedzką). Układ nie został nigdy zrealizowany w związku z przystąpieniem Austrii i Danii do wojny przeciwko Szwecji (traktat w Radnot).
Urodzili się
- 9 lutego – Róża Venerini, założycielka Zgromadzenia Pobożnych Nauczycielek, święta katolicka (zm. 1728)
- 31 maja – Marin Marais, francuski muzyk i kompozytor (zm. 1728)
- 5 czerwca – Joseph Pitton de Tournefort, botanik francuski (zm. 1708)
- 20 lipca – Johann Bernhard Fischer von Erlach, austriacki architekt i rzeźbiarz (zm. 1723)
- 26 lipca - Michał Bartłomiej Tarło, polski duchowny katolicki, biskup poznański (zm. 1715)
- 8 listopada – Edmond Halley, astronom (zm. 1742)
- data dzienna nieznana:
- Katarzyna Tekakwitha, Indianka, święta katolicka (zm. 1680)
Zmarli
- 21 marca – James Ussher, anglikański arcybiskup (ur. 1581)
- 27 kwietnia – Gerrit van Honthorst, holenderski malarz i rysownik barokowy (ur. 1592)
- 5 maja – Władysław Dominik Zasławski-Ostrogski, książę, regimentarz (ur. 1618)
- 23 lipca – Mikołaj Henel, śląski regionalista, syndyk, biograf, kronikarz, historyk (ur. 1582)
- 25 października – Francesco Quaresmi, Kustosz Ziemi Świętej, franciszkanin, palestynolog (ur. 1583)
- 6 listopada – Jan IV Szczęśliwy, król Portugalii (ur. 1604)
- data dzienna nieznana:
- Andrea dell'Aqua, architekt i budowniczy pochodzenia weneckiego, działający w XVII wieku w Polsce (ur. 1584)
- Michelangelo Rossi, włoski kompozytor, skrzypek i organista epoki baroku (ur. ok. 1601)
Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 24 lutego
- Ostatki: 29 lutego
- Popielec: 1 marca
- Niedziela Palmowa: 9 kwietnia
- Wielki Czwartek: 13 kwietnia
- Wielki Piątek: 14 kwietnia
- Wielka Sobota: 15 kwietnia
- Wielkanoc: 16 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 17 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 25 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 4 czerwca
- Boże Ciało: 15 czerwca
Przypisy
- ↑ Stanisław Karnacewicz: Historia pieszych pielgrzymek na Jasną Górę w Częstochowie. podroze.onet.pl, 2015-08-03. [dostęp 2022-05-12]. (pol.).